Doe iets voor onze planeet, print deze pagina alleen als dat nodig is. Zelfs een kleine actie kan een enorm verschil maken als miljoenen mensen dat doen!
Zoals bekend vormen plasticvervuiling en kunststofafval een groot milieuprobleem. In de afgelopen jaren zijn nieuwe kunststofproducten op de markt geïntroduceerd, waarvan wordt beweerd dat ze beter zijn voor het milieu. In een publicatie van het Europees Milieuagentschap (EMA) worden de milieukenmerken van die producten beoordeeld. Om hierover meer te weten te komen, spraken wij met Almut Reichel, deskundige op het gebied van duurzaam gebruik van hulpbronnen en afvalstoffen.
Het Europees Milieuagentschap (EEA) heeft onlangs een rapport gepubliceerd over de “factoren voor verandering” die van invloed zijn op het milieu en de duurzame ontwikkeling van Europa. Wij hebben gesproken met de projectleider van het rapport, Lorenzo Benini, die bij het EEA werkzaam is als deskundige op het gebied van systeemanalyse en duurzaamheid.
Hoe kunnen we een duurzamere en veerkrachtigere wereld opbouwen na de coronacrisis? In deze cruciale periode waarin belangrijke beslissingen over het opstarten van de economie worden genomen die bepalend zullen zijn voor onze toekomst, brengt het Europees Milieuagentschap kennis over het coronavirus en het milieu bijeen om een bijdrage te leveren aan een geïnformeerde discussie.
De Europese landen nemen drastische maatregelen om de gevolgen van Covid-19 voor de gezondheid van de Europeanen en voor de economie te beperken. Doorgaans hebben dergelijke crises een onmiddellijke en ernstige impact op de hele bevolking en de economie. Aangezien de coronaviruscrisis belangrijke economische sectoren beïnvloedt, zal ze naar verwachting een aantal effecten van economische activiteiten op het milieu en het klimaat verminderen. Grote en abrupte schokken met extreem hoge kosten voor de samenleving passen echter absoluut niet in de visie van de Europese Unie om haar economie te transformeren en tegen 2050 klimaatneutraliteit te bereiken. De Europese Green Deal en het recente voorstel voor een Europese klimaatwet vragen in plaats daarvan om geleidelijke en onomkeerbare emissiereducties, waarbij een rechtvaardige transitie wordt gewaarborgd en de getroffenen worden ondersteund.
Geluidshinder is in heel Europa in toenemende mate een probleem, terwijl veel mensen zich mogelijk niet bewust zijn van de gevolgen ervan voor de gezondheid. Met Eulalia Peris, geluidshinderdeskundige van het Europees Milieuagentschap, hebben we een gesprek gevoerd over de belangrijkste bevindingen van het EEA-rapport over omgevingslawaai in Europa (“Environmental noise in Europe — 2020”), dat eerder deze maand werd gepubliceerd.
2019 gaat de geschiedenis in als het keerpunt van klimaat- en milieuacties in Europa. Miljoenen Europeanen en mensen van over de hele wereld hebben gedemonstreerd en beleidsmakers aangespoord om actie te ondernemen. Wetenschappelijk onderbouwde beoordelingen, waaronder het rapport van het Europees Milieuagentschap over de staat van het milieu (SOER 2020), benadrukten de omvang van de uitdagingen die ons te wachten staan en de dringende noodzaak om in te grijpen. Deze oproepen geven nu een aanzet toteen stappenplan voor een nieuw beleid. De Europese Green Deal, voorgesteld door de Europese Commissie, is een veelbelovende start voor het belangrijke decennium dat voor ons ligt.
Eerder deze maand publiceerde het Europees Milieuagentschap (EEA) zijn rapport ‘Het milieu in Europa — staat en vooruitzichten 2020’ (SOER 2020). Hierin werd geconcludeerd dat Europa zijn doelstellingen voor 2030 niet zal halen als er de komende tien jaar niet dringend actie wordt ondernomen om het alarmerende tempo van het biodiversiteitsverlies, de toenemende effecten van de klimaatverandering en het overmatig gebruik van natuurlijke hulpbronnen aan te pakken. Het rapport bood ook enkele belangrije oplossingen aan die ertoe zouden kunnen bijdragen Europa opnieuw op koers te zetten om die doelstellingen te halen. We zaten aan tafel met Tobias Lung, EEA's coördinatie- en beoordelingsexpert voor SOER, om de rol van SOER 2020 te bespreken.
Van wie zijn het land en de bijbehorende rijkdommen? Wie mag bepalen hoe ze worden benut? Land is soms privébezit, dat kan worden gekocht en verkocht en alleen mag worden gebruikt door de eigenaar. Vaak is grondgebruik onderworpen aan landelijke of plaatselijke regelgeving, bijvoorbeeld als het gaat om de instandhouding van bosgebieden. Er zijn ook gebieden die uitsluitend bestemd zijn voor openbaar gebruik. Maar land is meer dan alleen ruimte of grondgebied. Als we land en de bijbehorende bodemrijkdommen met ons allen duurzaam willen gebruiken, moeten eigenaren, regelgevers en gebruikers, van lokaal tot mondiaal niveau, met elkaar samenwerken.
Bodemverontreiniging is een probleem dat nauw verbonden is met onze gezamenlijke geschiedenis, en vormt een deel van het verhaal over de ontwikkeling van Europa tot koploper in de wereld, eerst op industrieel gebied, later op milieugebied. We spraken met Mark Kibblewhite, emeritus hoogleraar aan de Cranfield University in het Verenigd Koninkrijk, en een van Europa's toonaangevende bodemdeskundigen, om meer inzicht te krijgen in het probleem bodemverontreiniging.
Het grootste deel van ons voedsel wordt geproduceerd op land en in de bodem. Wat we eten en hoe we het produceren, zijn in de afgelopen eeuw ingrijpend veranderd, net als het Europese landschap en de samenleving. Door intensivering van de landbouw kan Europa meer voedsel produceren tegen lagere prijzen, maar wel ten koste van het milieu en de traditionele landbouw. Het is hoog tijd dat we anders gaan kijken naar onze relatie met het voedsel op ons bord en met het land, en met de gemeenschappen die het produceren.
Copernicus, het aardobservatieprogramma van de EU, wordt ook wel Europa's ogen in de ruimte genoemd. Het heeft een revolutie op gang gebracht in de manier waarop we denken over en plannen maken voor een duurzamer gebruik van de waardevolle hulpbronnen land en bodem. Copernicus levert gedetailleerde en tijdige landmonitoringinformatie die kan worden gebruikt voor besluitvorming in verschillende domeinen – van stedenbouwkundige planning, vervoersroutes en groene ruimte, tot precisielandbouw en bosbeheer.
De bodem is veel meer dan een laag levenloos zand en slib. De bodem zit vol leven, van microscopisch kleine organismen tot grotere zoogdieren, die allemaal onderling verbonden leven in een al even rijke verscheidenheid aan micromilieus. Die onderlinge interactie levert ons voedsel en vezels, schoon water, schone lucht en industriële processen zonder synthetische chemische stoffen op, en kan zelfs een remedie bieden voor een groot aantal ziekten. We spraken met dr. David Russell van Natuurhistorisch museum Senckenberg in Duitsland over bodembiodiversiteit en de betekenis daarvan voor onze planeet.
Klimaatverandering heeft een enorme impact op de bodem en veranderingen in landgebruik en bodem kunnen de klimaatverandering versnellen of juist vertragen. Als we niet zorgen voor gezondere bodems en een duurzaam beheer van land en bodem, dan kunnen we onmogelijk de klimaatcrisis aanpakken, voldoende voedsel produceren en ons aanpassen aan een veranderend klimaat. De oplossing zou kunnen liggen in het behoud en herstel van belangrijke ecosystemen en het door de natuur laten vastleggen van koolstof uit de atmosfeer.
Het Europese landschap is aan het veranderen. Steden en de bijbehorende infrastructuur breiden zich uit naar productieve landbouwgrond en versnipperen het landschap tot kleinere oppervlakken, met nadelige gevolgen voor ecosystemen. Naast versnippering zijn er nog andere factoren die bodem en land bedreigen: verontreiniging, erosie, verdichting, afdekking, aantasting en zelfs leegloop. Zou het niet beter zijn als we land dat al door steden en stedelijke infrastructuur is ingenomen, opnieuw kunnen gebruiken, in plaats van landbouwgrond op te slokken?
Zonder gezond land en een gezonde bodem kunnen we niet leven. Het grootste deel van ons voedsel wordt op land verbouwd en we bouwen er onze huizen op. Land is van levensbelang voor alle soorten dieren en planten – of ze nu op het land of in het water leven. De bodem, een van de essentiële onderdelen van land, is een zeer complex en vaak ondergewaardeerd element, dat bruist van het leven. Helaas is ons land- en bodemgebruik in Europa en de rest van de wereld op dit moment niet duurzaam. En dat heeft een grote impact op het leven op het land.
Ursula von der Leyen, aankomend voorzitter van de Europese Commissie, heeft de politieke prioriteiten van haar team voor de komende vijf jaar vastgesteld. Centraal in de agenda staat de Europese Green Deal, die voorziet in ambitieuzere maatregelen tegen crises op het gebied van klimaat en biodiversiteit. De EU voert al langer beleid tegen milieuaantasting en klimaatverandering, met wisselend succes. Een toenemende roep om actie onder de bevolking biedt de nieuwe Commissie en het nieuwe Europees Parlement een unieke kans om een groene en rechtvaardige transitie voor Europa op te schalen en te versnellen.
Met de hittegolven en extreme weersomstandigheden van de afgelopen zomer zijn nieuwe Europese klimaatrecords gevestigd, waaruit opnieuw het belang van aanpassing aan klimaatverandering blijkt. Wij spraken met Blaz Kurnik, deskundige van het Europees Milieuagentschap (EEA) op het gebied van de gevolgen van en aanpassing aan klimaatverandering, over het nieuwe EEA-verslag over de gevolgen van de klimaatverandering voor de Europese landbouw, dat eerder deze maand is gepubliceerd.
Hoe ziet het milieu van Europa er over 25 jaar uit? Gaat het ons lukken om onze gemeenschappelijke visie ‘Goed leven, binnen de grenzen van onze planeet’ te verwezenlijken? Gaat het ons lukken de klimaatverandering te beperken en klimaatbestendige steden te bouwen, omgeven door gezonde natuur? Getuige de onlangs gehouden verkiezingen voor het Europees Parlement maken steeds meer Europeanen zich zorgen. Bovendien roept Europa's volgende generatie op om nu in actie te komen en dringt zij aan op een duurzame toekomst. Maar welke invloed gaat dit hebben op het milieu- en sociaaleconomisch beleid van Europa? Op onze 25e verjaardag staan wij erbij stil hoe de kennis en het beleid van Europa op milieugebied zich de afgelopen 25 jaar hebben ontwikkeld en hoe EEA, samen met zijn netwerken, de inspanningen met het oog op duurzaamheid de komende 25 jaar kan ondersteunen.
Kunststofafval blijft een reusachtig en toenemend probleem. Maar wat doet de Europese Unie om dit probleem aan te pakken? Ioannis Bakas, deskundige op het gebied van afvalpreventie bij het Europees Milieuagentschap (EEA), geeft een kort overzicht van het rapport van EEA over de preventie van kunststofafval in Europa, dat eerder deze maand werd gepubliceerd.
Er zijn gerichte maatregelen nodig om de meest kwetsbare bevolkingsgroepen van Europa, zoals armen, ouderen en kinderen, beter te beschermen tegen milieugevaren als luchtvervuiling, geluidshinder en extreme temperaturen. Aleksandra Kazmierczak, deskundige van het Europees Milieuagentschap (EEA) op het gebied van klimaatadaptatie, beschrijft de belangrijkste bevindingen uit een nieuw EEA-rapport. Hierin worden de verbanden tussen sociale en demografische ongelijkheden enerzijds en blootstelling aan luchtvervuiling, lawaai en extreme temperaturen anderzijds onderzocht.
For references, please go to https://eea.europa.eu./nl/articles/all-articles or scan the QR code.
PDF generated on 22-11-2024 20:46
Engineered by: EEA-webteam
Software updated on 26 September 2023 08:13 from version 23.8.18
Software version: EEA Plone KGS 23.9.14