Verbeteren van milieuprestaties in organisaties

Wat is het milieubeheer- en milieuauditsysteem van de EU (EMAS)?

Het milieubeheer- en milieuauditsysteem van de EU, kortweg EMAS, is een instrument voor milieubeheer dat ondernemingen en andere organisaties vrijwillig kunnen gebruiken. EMAS wordt gebruikt voor evaluatie, rapportage en verbetering van de milieuprestaties van de organisatie. Denk hierbij bijvoorbeeld aan verlaging van het energie- en papierverbruik, afvalvermindering en een lagere uitstoot van broeikasgassen. EMAS is in 1993 ingesteld door de Europese Commissie.

Voor een milieubeheersysteem van een organisatie dat voldoet aan de richtsnoeren van de EMAS-verordening, kan een EMAS-registratie worden aangevraagd. Momenteel hebben meer dan 4 600 organisaties een EMAS-registratie.

Hoe wordt EMAS door EEA gebruikt?

EEA is gemachtigd om bij te dragen aan het bereiken van een aanzienlijke en meetbare verbetering van het milieu in Europa en duurzame ontwikkeling te ondersteunen. We zien dan ook in dat we een duidelijke verantwoordelijkheid hebben als het gaat om het beheer van onze eigen milieuprestaties.

Net als iedere organisatie verbruiken wij in onze dagelijkse werkzaamheden natuurlijke hulpbronnen en laten wij een voetafdruk achter op het milieu. We hebben een milieubeheersysteem opgezet om deze voetafdruk zo klein mogelijk te houden en op een gestructureerde manier onze milieuprestaties voortdurend te verbeteren. Ons milieubeheersysteem volgt de regels van de EMAS-verordening; in 2005 ontving EEA de EMAS-registratie.

We willen een agentschap zijn dat zo duurzaam mogelijk werkt en met EMAS verzekeren we onze geloofwaardigheid en volledige transparantie. Ons milieubeheersysteem en de continue verbetering van onze milieuprestaties worden jaarlijks door een externe verificateur beoordeeld, en elk jaar maken we onze milieuprestatie-indicatoren, doelstellingen en actieplannen bekend in de milieuverklaring van EEA.

Wat zijn de meest recente resultaten die EEA met EMAS heeft bereikt?

Het is duidelijk dat de milieuprestaties van EEA sterk zijn beïnvloed door de COVID-19-pandemie, die ertoe heeft geleid dat er fors minder energie en papier is verbruikt en minder CO₂ is uitgestoten voor zakenreizen en vergaderingen.

De gevolgen van de COVID-19-pandemie zien we als katalysator voor ontwikkelingen waar we anders nog jaren op hadden moeten wachten, zoals een papierloos kantoor en wijdverbreid gebruik van videoconferenties in plaats van fysieke bijeenkomsten. Naarmate het einde van de pandemie nadert, zal het belangrijk zijn om nuttige praktijken en gewoonten in stand te houden en bewustmaking daaromtrent te creëren. We moeten mogelijke rebound-effecten zoals uitgebreid documenten afdrukken op kantoor vermijden en de gevolgen van het toegenomen telewerken, bijvoorbeeld een hoger elektriciteitsverbruik in het thuiskantoor, proberen te voorkomen.

Wat zou u zeggen tegen andere organisaties die overwegen EMAS te gaan gebruiken?

Organisaties staan meer en meer in de schijnwerpers als het gaat om hun milieuprestaties en voetafdruk, ook bij hun belanghebbenden. Proactief verantwoordelijkheid nemen voor hun milieu- en klimaatimpact is van toenemend belang, niet alleen om recht te doen aan de waarden waarop de organisatie is gegrondvest, maar ook om risico’s en reputatie te beheren. Met EMAS kun je dat op een juiste en geloofwaardige manier doen.

Andere voordelen voor een organisatie kunnen gelegen zijn in lagere kosten voor beheer van hulpbronnen en afval, minimalisering van risico’s, ondersteuning bij naleving van regelgeving, en verbetering van relaties met interne en externe belanghebbenden. Onderzoek van de Europese Commissie heeft uitgewezen dat EMAS kan bijdragen aan het bereiken van een concurrentievoordeel.

Wat zijn de volgende stappen in de verbetering van de milieuprestaties van EEA?

Vorig jaar hebben we besloten onze klimaatambities aan te scherpen in het milieubeleid van EEA. Alle sectoren van de economie – als ook de organen en instellingen van de EU – zullen een bijdrage moeten leveren aan de ambitie van Europa om tussen nu en 2050 het eerste klimaatneutrale continent te worden. EEA streeft er dus naar om in 2030 klimaatneutraal te zijn en andere Europese agentschappen te ondersteunen bij hun duurzaamheidsinspanningen, met name tijdens dit jaar waarin EEA het voorzitterschap bekleedt van het EU-netwerk voor agentschappen.

De stroomtoevoer van EEA komt al voor 100 % uit hernieuwbare bronnen, met name windenergie. De CO₂-uitstoot door zakenreizen en reizen van bezoekers wordt gecompenseerd. De compensatiemiddelen worden gebruikt ter ondersteuning van energie-efficiëntieprojecten in Afrika die voldoen aan de “Gold Standard”-norm. We werken nu aan uitgebreidere beoordeling van onze CO₂-voetafdruk en aan de ontwikkeling van een haalbaar stappenplan dat moet leiden tot klimaatneutraliteit in 2030. EEA zet zich volledig in voor deze actie.