Ministrowie winni połączyć siły w dążeniu do zdrowego środowiska we wszystkich regionach Europy

„Środowisko Europy – czwarty raport oceny” został przedstawiony w Belgradzie (Serbia) podczas sesji inauguracyjnej na szóstej konferencji ministrów w ramach procesu „Środowisko dla Europy” pod auspicjami Europejskiej Komisji Gospodarczej Organizacji Narodów Zjednoczonych (EKG ONZ).

Najnowszy raport, będący kolejną oceną środowiska ogólnoeuropejskiego opublikowaną przez EEA w okresie ostatnich 15 lat, przedstawia postępy dokonane w dziedzinie ochrony środowiska w 53 krajach – w regionie zamieszkanym przez 870 milionów ludzi. Region obejmuje: Europę Wschodnią, Kaukaz i Azję Środkową, Europę Południowo-Wschodnią oraz Europę Zachodnią i Środkową.

Najważniejszym zaleceniem wynikającym z raportu jest poprawa wdrażania istniejących polityk oraz wyznaczanie jasnych, realistycznych celów. Istnieje także pilna potrzeba wprowadzenia wspólnego środowiskowego systemu informacyjnego, aby zaradzić częstemu brakowi wiarygodnych, dostępnych i porównywalnych informacji o stanie środowiska w całym regionie.

„Musimy wzmacniać wolę działania w sprawach środowiska w całym regionie ogólnoeuropejskim. Wymaga to lepszego zrozumienia problemów, z jakimi się spotykamy, ich istoty i występowania wśród społeczeństw i pokoleń. Analiza, ocena, przekazywanie informacji i edukacja pomogą zlikwidować tę »lukę informacyjną« i lepiej przygotują tych, którzy winni podejmować działania”, powiedziała profesor Jacqueline McGlade, dyrektor wykonawczy EEA.

Większość zagrożeń dla środowiska wynika z działalności gospodarczej, np. w rolnictwie, turystyce, transporcie i energetyce – czytamy w raporcie. Ponadto obecne modele konsumpcji i produkcji powodują rosnący popyt na zasoby naturalne, narażając środowisko na zwiększone ryzyko.

Rodzi to rozległe skutki: w regionie ogólnoeuropejskim występują znaczne różnice w jakości wody, powietrza i gleby. Ponad 100 milionów ludzi nie ma dostępu do czystej wody pitnej i warunków sanitarnych. Jak wynika z raportu, w wielu krajach Europy Wschodniej, Kaukazu, Azji Środkowej i Europy Południowo-Wschodniej w okresie ostatnich 15 lat pogorszyła się jakość infrastruktury wodno-kanalizacyjnej, czego skutki najdotkliwiej odczuwa ludność wiejska.

Pomimo pewnych osiągnięć w ograniczeniu zanieczyszczenia powietrza ocenia się, że obecne poziomy – zwłaszcza tlenków azotu, drobnych cząstek stałych i ozonu przygruntowego – skracają o ponad rok średnią oczekiwaną długość życia w krajach Europy Zachodniej i Środkowej i zagrażają zdrowemu rozwojowi dzieci. Równie poważnie wygląda sytuacja w Europie Wschodniej, na Kaukazie i w Azji Środkowej, gdzie od 2000 r. emisja zanieczyszczeń do powietrza wzrosła o 10% w wyniku ożywienia gospodarki, rosnącego transportu i utrzymującej się na niskim poziomie polityki ochrony powietrza.

W raporcie, zawierającym dokładną ocenę środowiska morskiego w regionie ogólnoeuropejskim, wyrażono szczególny niepokój w związku z nadmiernym odławianiem, eutrofizacją i nasilającymi się zagrożeniami dla morskiego środowiska przybrzeżnego. Na morzach europejskich zmalała liczba przypadków dużych wycieków ropy. Wciąż jednak znaczące są wycieki paliwa w związku z codzienną działalnością.

Postawione cele w dziedzine zahamowania utraty różnorodności biologicznej do roku 2010 nie zostaną osiągnięte, jeżeli nie podejmie się istotnych dodatkowych działań. W wyniku niszczenia, degradacji i zakłócania naturalnych siedlisk, ponad 700 europejskim gatunkom grozi wyginięcie, w tym również niektórym powszechnie znanym gatunkom, takim jak ryś iberyjski.

Już teraz na całym świecie widać skutki zmian klimatycznych dla ludzi i zasobów naturalnych. Przewiduje się, że skutki te będą jeszcze bardziej zauważalne, nawet w przypadku drastycznego ograniczenia globalnej emisji gazów cieplarnianych. W raporcie podkreślono pilną konieczność przygotowania się na wypadek potencjalnych zagrożeń związanych z przyszłymi skutkami zmian klimatycznych.

„Ministrowie wybrali konferencję w Belgradzie na miejsce przedstawienia raportu. Nasz raport pokazuje, że poczyniono postępy. Ograniczyliśmy w pewnym stopniu zanieczyszczenie powietrza i ulepszyliśmy oczyszczanie ścieków. Nadal pozostają jednak duże problemy, takie jak klimat, różnorodność biologiczna i zagrożenia zdrowotne związane ze środowiskiem. Aby skutecznie zająć się tymi złożonymi kwestiami środowiskowymi potrzebujemy ciągłej współpracy w regionie ogólnoeuropejskim, jak również specjalnego wsparcia finansowego i technicznego”, powiedziała profesor McGlade.

Informacje dla redaktorów:

Pełna treść raportu znajduje się pod adresem:
http://www.eea.europa.eu/pan-european/fourth-assessment

Środowisko Europy – czwarty raport oceny

Czwarty raport oceny środowiska, będący rezultatem niespotykanej dotąd współpracy w zakresie wymiany informacji w Europie, ma na celu dostarczenie aktualnych i wiarygodnych informacji o interakcji środowiska i społeczeństwa oraz przedstawienie postępu w osiąganiu celów środowiskowych na poziomie ogólnoeuropejskim.

Z Kijowa do Belgradu

Proces „Środowisko dla Europy” skupia obecnie 56 krajów z trzech kontynentów na rzecz wspólnego rozwiązywania problemów środowiskowych. Proces ten jest unikalnym partnerstwem krajów członkowskich regionu EKG ONZ. Biorą w nim udział również organizacje systemu Narodów Zjednoczonych mające przedstawicielstwa w regionie, inne organizacje międzyrządowe, regionalne ośrodki ds. środowiska, organizacje pozarządowe i inne ważne grupy.

Wspierając ten proces, EEA opracowała serię ocen stanu środowiska w regionie Europy, aby dostarczyć istotnych politycznie, aktualnych i wiarygodnych informacji o interakcji środowiska i społeczeństwa.

Pierwszą całościową ocenę stanu środowiska ogólnoeuropejskiego przedstawiono w Sofii w 1995 r. Zaktualizowane oceny przedstawiono na konferencji ministrów w Aarhus w 1998 r. i w Kijowie w 2003 r.

Jest to czwarty z kolei raport. W miarę możliwości w ocenie uwzględniono przede wszystkim cele szóstego programu działań Wspólnoty Europejskiej w dziedzinie ochrony środowiska oraz strategii środowiskowej dla krajów Europy Wschodniej, Kaukazu i Azji Środkowej.

Czwarty raport oceny środowiska Europy obejmuje 53 kraje: Albanię, Andorę, Armenię, Austrię, Azerbejdżan, Belgię, Białoruś, Bośnię i Hercegowinę, Bułgarię, Byłą Jugosłowiańską Republikę Macedonii, Chorwację, Cypr, Czarnogórę, Czechy, Danię, Estonię, Finlandię, Francję, Grecję, Gruzję, Hiszpanię, Holandię, Irlandię, Islandię, Kazachstan, Kirgizję, Liechtenstein, Litwę, Luksemburg, Łotwę, Maltę, Mołdawię, Monako, Niemcy, Norwegię, Polskę, Portugalię, Rosję, Rumunię, San Marino, Serbię, Słowację, Słowenię, Szwajcarię, Szwecję, Tadżykistan, Turcję, Turkmenistan, Ukrainę, Uzbekistan, Węgry, Wielką Brytanię i Włochy.

O Europejskiej Agencji Środowiska (EEA)

Europejska Agencja Środowiska ma siedzibę w Kopenhadze. Celem agencji jest wspieranie znaczącej i widocznej poprawy stanu środowiska naturalnego w Europie poprzez regularne dostarczanie tematycznych, rzeczowych i wiarygodnych informacji organom decyzyjnym i społeczeństwu.

Więcej informacji o EEA znajduje się w witrynie internetowej: http://www.eea.europa.eu/

Osoby do kontaktów:

Kontakty z dziennikarzami:

Brendan Killeen
rzecznik prasowy

Tel. +45 33 36 72 69
Tel. kom. +45 23 68 36 71

Marion Hannerup
kierownik ds. wewnętrznych i komunikacji

Tel. +45 33 36 71 60
Tel. kom. +45 51 33 22 43