Οι υπουργοί πρέπει να ενώσουν τις δυνάμεις τους για ένα υγιές περιβάλλον στον πανευρωπαϊκό χώρο

Η έκθεση με τίτλο «Το περιβάλλον στην Ευρώπη: τέταρτη αξιολόγηση» παρουσιάστηκε στο Βελιγράδι της Σερβίας κατά την έναρξη της έκτης υπουργικής διάσκεψης με αντικείμενο το «Περιβάλλον για την Ευρώπη», διαδικασία που πραγματοποιείται υπό την αιγίδα της Οικονομικής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την Ευρώπη (ΟΕΗΕΕ).

Η έκθεση αυτή, η πλέον πρόσφατη σειράς αξιολογήσεων του πανευρωπαϊκού περιβάλλοντος που δημοσιεύει ο ΕΟΠ τα τελευταία 15 χρόνια, αξιολογεί την περιβαλλοντική πρόοδο σε 53 συνολικά χώρες σε ένα γεωγραφικό χώρο με συνολικό πληθυσμό άνω των 870 εκατομμυρίων ανθρώπων, η οποία περιλαμβάνει την Ανατολική Ευρώπη, Καύκασο και Κεντρική Ασία (ΑΕΚΚΑ), τη Νοτιοανατολική Ευρώπη (ΝΑΕ) και τη Δυτική και Κεντρική Ευρώπη (ΔΚΕ).

Μία κύρια σύσταση που διατυπώνει η έκθεση είναι η βελτιωμένη εφαρμογή των υφιστάμενων πολιτικών και ο καθορισμός σαφών και ρεαλιστικών στόχων. Επιτακτική όμως είναι και η ανάγκη εισαγωγής ενός κοινού συστήματος πληροφόρησης για θέματα περιβάλλοντος, ώστε να καλυφθούν οι ελλείψεις που παρατηρούνται σε αξιόπιστες, προσβάσιμες και συγκρίσιμες πληροφορίες για το περιβάλλον σε ολόκληρο τον χώρο.

«Χρειάζεται να ενισχύσουμε περαιτέρω την αποφασιστικότητά μας για την ανάληψη δράσης σε περιβαλλοντικά θέματα που αφορούν ολόκληρο τον πανευρωπαϊκό χώρο. Αυτό απαιτεί καλύτερη κατανόηση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουμε, τη φύση τους και τη διασπορά τους από κοινωνία σε κοινωνία και από γενιά σε γενιά. Η ανάλυση, αξιολόγηση, επικοινωνία και εκπαίδευση θα συμβάλουν στην αντιμετώπιση αυτού του “πληροφοριακού κενού” και θα εξοπλίσουν καλύτερα όσους οφείλουν να αναλάβουν δράση», δήλωσε η καθηγήτρια Jacqueline McGlade, εκτελεστική διευθύντρια του ΕΟΠ.

Σύμφωνα με την έκθεση, οι μεγαλύτερες πιέσεις για το περιβάλλον του χώρου προκύπτουν από οικονομικές δραστηριότητες, όπως η γεωργία, ο τουρισμός, οι μεταφορές και η ενέργεια. Επιπλέον, τα σημερινά σχήματα παραγωγής και κατανάλωσης αυξάνουν τη ζήτηση για φυσικούς πόρους, εκθέτοντας το περιβάλλον μας σε πρόσθετο κίνδυνο.

Οι συνδεδεμένες επιπτώσεις έχουν πλατιά εμβέλεια: η ποιότητα του νερού, του αέρα και του εδάφους παρουσιάζει μεγάλες διαφορές μεταξύ των διαφόρων περιοχών του πανευρωπαϊκού χώρου. Περισσότεροι από 100 εκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό και σε ασφαλείς συνθήκες υγιεινής. Σε πολλές χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, του Καυκάσου, της Κεντρικής Ασίας και της Νοτίου Ευρώπης η ποιότητα της ύδρευσης και των υπηρεσιών υγιεινής υποβαθμίστηκαν τα τελευταία 15 χρόνια, επηρεάζοντας, σύμφωνα με την έκθεση, κυρίως τον αγροτικό πληθυσμό.

Παρά την κάποια πρόοδο που σημειώθηκε σε ό,τι αφορά την ατμοσφαιρική ρύπανση, τα σημερινά επίπεδα - κυρίως των οξειδίων του αζώτου, των μικροσωματιδίων και του τροποσφαιρικού όζοντος - υπολογίζεται ότι περιορίζουν το μέσο προσδόκιμο ζωής στις χώρες της Δυτικής και Κεντρικής Ευρώπης κατά σχεδόν ένα έτος και απειλούν την υγιή ανάπτυξη των παιδιών. Εξίσου ζοφερή εικάζεται ότι είναι η κατάσταση στην Ανατολική Ευρώπη, τον Καύκασο και την Κεντρική Ασία, όπου στις περισσότερες περιπτώσεις οι εκπομπές ρύπων αυξήθηκαν κατά 10% σε σχέση με το 2000 ως αποτέλεσμα της οικονομικής ανάκαμψης, της αύξησης του όγκου των μεταφορών και της συνεχιζόμενης περιορισμένης αποτελεσματικότητας των ασκούμενων πολιτικών κατά της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.

Στην έκθεση, η οποία περιλαμβάνει εκτενή αξιολόγηση του θαλάσσιου περιβάλλοντος στο σύνολο του πανευρωπαϊκού χώρου, εκφράζεται ιδιαίτερη ανησυχία για την υπεραλίευση, τον ευτροφισμό και τις κλιμακούμενες πιέσεις στο παράκτιο περιβάλλον. Ο αριθμός των μεγάλων ατυχημάτων διαρροής πετρελαίου στις θάλασσες της Ευρώπης έχει μειωθεί, αλλά η απόρριψη πετρελαίου στη θάλασσα από καθημερινές δραστηριότητες παραμένει σοβαρή.

Σε ό,τι αφορά τη βιοποικιλότητα, ο στόχος της ανάσχεσης της απώλειας βιολογικής ποικιλίας έως το 2010 δεν μπορεί να επιτευχθεί εάν δεν καταβληθούν σημαντικές πρόσθετες προσπάθειες. Περισσότερα από 700 ευρωπαϊκά είδη απειλούνται με εξαφάνιση, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων προσφιλών ειδών όπως ο ιβηρικός λυγξ, λόγω της καταστροφής, υποβάθμισης και διατάραξης του φυσικού τους περιβάλλοντος.

Οι επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών στην κοινωνία και τους φυσικούς πόρους είναι ήδη εμφανείς ανά το παγκόσμιο. Διαφαίνεται ότι αυτές θα γίνουν ακόμη πιο έκδηλες, ακόμη και εάν οι παγκόσμιες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου μειωθούν δραστικά. Η έκθεση τονίζει την επιτακτική ανάγκη προσαρμογής στους ενδεχόμενους κινδύνους από τις μελλοντικές επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών.

«Οι υπουργοί χαρακτήρισαν τη διάσκεψη του Βελιγραδίου “διάσκεψη με αποτελέσματα”. Η έκθεση δείχνει ότι έχει υπάρξει πρόοδος. Περιορίσαμε σε ορισμένο βαθμό την ατμοσφαιρική ρύπανση και βελτιώσαμε την επεξεργασία των λυμάτων. Ωστόσο, σε μια εποχή μεταβολών, παραμένουν μεγάλες ανησυχίες για θέματα όπως το κλίμα, η βιοποικιλότητα και οι συνδεόμενες με το περιβάλλον απειλές για τη δημόσια υγεία. Για να ανταποκριθούμε σε αυτά τα σύνθετα περιβαλλοντικά ζητήματα, χρειαζόμαστε συνεχιζόμενη συνεργασία σε ολόκληρο τον πανευρωπαϊκό χώρο, καθώς και την παροχή στοχευμένης οικονομικής και τεχνικής υποστήριξης», δήλωσε η καθηγήτρια McGlade.

Σημειώσεις για το συντάκτη

Για ανάγνωση του πλήρους κειμένου της έκθεσης επισκεφθείτε το δικτυακό τόπο: http://www.eea.europa.eu/pan-european/fourth-assessment

Το περιβάλλον στην Ευρώπη: τέταρτη αξιολόγηση

Η έκθεση «Το περιβάλλον στην Ευρώπη: τέταρτη αξιολόγηση», αποτέλεσμα μιας δίχως προηγούμενο συνεργασίας για συνεισφορά πληροφοριών, έχει σκοπό να παράσχει επίκαιρες και αξιόπιστες πληροφορίες για την αλληλεπίδραση μεταξύ περιβάλλοντος και κοινωνίας και να προβάλει την πρόοδο που έχει σημειωθεί για την επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.

Από το Κίεβο στο Βελιγράδι

Η διαδικασία «Περιβάλλον για την Ευρώπη» καλεί 56 χώρες τριών ηπείρων σε μια κοινή αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προκλήσεων. Η διαδικασία συνιστά μια μοναδική συνεργασία των κρατών μελών της Οικονομικής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την Ευρώπη (ΟΕΗΕΕ). Μετέχουν επίσης οργανισμοί των Ηνωμένων Εθνών που εκπροσωπούνται στην περιοχή, άλλοι διακυβερνητικοί οργανισμοί, περιφερειακά περιβαλλοντικά κέντρα, μη κυβερνητικές οργανώσεις και άλλες μεγάλες ομάδες.

Για την υποστήριξη της συγκεκριμένης διαδικασίας ο ΕΟΠ έχει καταρτίσει σειρά περιβαλλοντικών αξιολογήσεων για τον πανευρωπαϊκό χώρο, με σκοπό να παράσχει επίκαιρες, αξιόπιστες και σχετικές με την πολιτική πληροφορίες αναφορικά με την αλληλεπίδραση μεταξύ περιβάλλοντος και κοινωνίας.

Η πρώτη εκτενής αξιολόγηση της περιβαλλοντικής κατάστασης στον πανευρωπαϊκό χώρο παρουσιάστηκε το 1995 στη Σόφια. Επικαιροποιημένες αξιολογήσεις παρουσιάστηκαν στις υπουργικές διασκέψεις του Άαρχους και του Κιέβου το 1998 και το 2003 αντίστοιχα.

Η συγκεκριμένη έκθεση είναι η τέταρτη της σειράς. Όπου είναι εφικτό η έκθεση αξιολογεί την πρόοδο που έχει σημειωθεί, κυρίως σε σχέση με τους στόχους αφενός του Έκτου Κοινοτικού Προγράμματος Δράσης για το Περιβάλλον και αφετέρου της Περιβαλλοντικής Στρατηγικής για τις Χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, του Καυκάσου και της Κεντρικής Ασίας.

Η έκθεση «Το περιβάλλον στην Ευρώπη: τέταρτη αξιολόγηση» καλύπτει τις εξής 53 χώρες: Αζερμπαϊτζάν, Αλβανία, Ανδόρα, Αρμενία, Αυστρία, Βέλγιο, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Βουλγαρία, Γαλλία, Γερμανία, Γεωργία, Δανία, Δημοκρατία της Μολδαβίας, Ελβετία, Ελλάδα, Εσθονία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιρλανδία, Ισλανδία, Ισπανία, Ιταλία, Καζακστάν, Κάτω Χώρες, Κιργιζία, Κροατία, Κύπρο, Λετονία, Λευκορωσία, Λιθουανία, Λιχτενστάιν, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Μαυροβούνιο, Μονακό, Νορβηγία, Ουγγαρία, Ουζμπεκιστάν, Ουκρανία, Πολωνία, Πορτογαλία, Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, Ρουμανία, Ρωσική Ομοσπονδία, Άγιο Μαρίνο, Σερβία, Σλοβακία, Σλοβενία, Σουηδία, Τατζικιστάν, Τουρκία, Τουρκμενιστάν, Τσεχική Δημοκρατία και Φινλανδία.

Σχετικά με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος (ΕΟΠ)

Ο ΕΟΠ εδρεύει στην Κοπεγχάγη. Ο Οργανισμός έχει στόχο να συμβάλει στη σημαντική και μετρήσιμη βελτίωση του περιβάλλοντος στην Ευρώπη, παρέχοντας έγκαιρη, στοχοθετημένη, ουσιαστική και αξιόπιστη ενημέρωση σε φορείς χάραξης πολιτικής αλλά και στο κοινό.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον ΕΟΠ επισκεφθείτε τον δικτυακό τόπο: http://www.eea.europa.eu

Στοιχεία επικοινωνίας

Brendan Killeen
Υπεύθυνος Γραφείου Τύπου

Τηλέφωνο: (+45-33) 36 72 69
Κινητό: (+45-23) 68 36 71

Marion Hannerup
Προϊσταμένη Επικοινωνίας & Γενικών Υποθέσεων

Τηλέφωνο: (+45-33) 36 71 60
Κινητό: (+45-51) 33 22 43.