Bakanların Pan-Avrupa bölgesinde sağlıklı bir çevre oluşturmak için güçlerini birleştirmeleri gerekiyor

‘Avrupa’nın çevresi – Dördüncü değerlendirme’ başlıklı rapor, Sırbistan, Belgrat’da Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu’nun (UNECE) katkılarıyla gerçekleştirilen ‘Avrupa için Çevre’ başlıklı altıncı bakanlık konferansının açılış oturumunda sunuldu.

Pan-Avrupa çevre durumuna ilişkin olarak AÇA’nın son 15 yıl içinde yayımladığı bir dizi değerlendirmenin sonuncusu olan rapor, 870 milyonun üzerinde bir toplam nüfusa sahip 53 ülkedeki çevresel gelişimi değerlendirmektedir. Söz konusu bölge; Doğu Avrupa, Kafkaslar ve Orta Asya (DAKOA), Güney Doğu Avrupa (GDA) ile Batı ve Orta Avrupa (BOA)’yı kapsamaktadır.

Raporun işaret ettiği önemli bir nokta, mevcut politikaların uygulamada iyileştirilmesi ve açık, gerçekçi hedefler belirlenmesi gereğidir. Bununla beraber, bölgedeki çevre durumuna ilişkin güvenilir, erişilebilir ve karşılaştırılabilir bilgi eksikliği sorununun çözümüne yönelik olarak da, vakit geçirmeden ortak bir çevre bilgi sisteminin oluşturulması gerekmektedir

AÇA Genel Müdürü Prof. Jacqueline McGlade, ’Pan-Avrupa bölgesindeki çevresel sorunlar için harekete geçme konusunda daha istekli davranmamız gerekiyor. Bu da yüz yüze olduğumuz sorunların, bu sorunların niteliklerinin ve toplumlar ile nesiller arasındaki dağılımlarının daha iyi anlaşılmasını gerektirmektedir. Analiz, değerlendirme, iletişim ve eğitim bu ‘bilgi boşluğunun’ üstesinden gelmemize yardımcı olacak ve harekete geçmesi gerekenlerin daha donanımlı olmalarını sağlayacaktır,” diye ifade etmiştir.

Rapora göre, bölgedeki çevresel baskıların birçoğu tarım, turizm, ulaştırma ve enerji gibi ekonomik faaliyetlerden kaynaklanmaktadır. Ayrıca, mevcut tüketim ve üretim alışkanlıkları da doğal kaynaklara olan talebi artırarak çevremizi daha fazla risk altına sokmaktadır.

Buna bağlı etkilerin kapsamı oldukça geniştir: su, hava ve toprak kalitesi Pan-Avrupa bölgesinde büyük farklılıklar göstermektedir. 100 milyondan fazla kişinin güvenli içme suyu temini ve sağlık koruma gibi hizmetlere erişimi bulunmamaktadır. Rapora göre, Doğu Avrupa, Kafkaslar, Orta Asya ve Güney Doğu Avrupa’daki pek çok ülkede su temini ve sağlık korumaya yönelik hizmetlerin kalitesi son 15 yılda kötüye gitmiş, bundan da en çok kırsal kesim nüfusu etkilenmiştir.

Hava kirliliği konusunda elde edilen bazı başarılara rağmen, mevcut seviyelerin – başta azot oksit, ince parçacıklar ve yer seviyesindeki ozon olmak üzere – Batı ve Orta Avrupa ülkelerindeki ortalama yaşam süresini neredeyse bir yıl azalttığı ve çocukların sağlıklı gelişimini tehdit ettiği tahmin edilmektedir. Doğu Avrupa, Kafkaslar ve Orta Asya’da da durum aynı şekilde olumsuz görünmektedir: Buralarda çoğu hava kirletici emisyonları; ekonomik iyileşme, ulaşım hacminin artması ve hava kirliliği politikalarının hala yeterince etkin olmaması sonucunda, 2000 yılından itibaren % 10 oranında artmıştır.

Pan-Avrupa bölgesindeki denizlerdeki çevre durumunun kapsamlı bir değerlendirmesini de içeren rapor, aşırı avlanma, ötrofikasyon ve kıyı bölgesi çevre koşulları üzerindeki baskıların artması konularında hissedilir kaygılar içermektedir. Avrupa denizlerinde kaza sonucu oluşan büyük çaplı petrol sızıntıları azalmış olmakla birlikte, günlük faaliyetlerin yol açtığı petrol deşarjları hala önemli seviyelerde gerçekleşmektedir.

Biyolojik çeşitlilik konusunda, çeşitlilik kaybının 2010 itibariyle durdurulması hedefine önemli ek çabalar olmaksızın ulaşılması mümkün görünmemektedir. Avrupa’nın, aralarında İber vaşağı gibi simgesel türlerin de bulunduğu 700’ün üzerinde canlı türü, doğal ortamlarının yok edilmesi, bozulması ve bu alanlara yapılan müdahaleler sonucunda soylarının tükenmesi tehdidiyle karşı karşıya bulunmaktadır.

İklim değişikliğinin toplum ve doğal kaynaklar üzerindeki etkileri şimdiden tüm dünya üzerinde görülmektedir. Küresel sera gazı emisyonları ciddi oranda azaltılsa bile, bu etkilerin daha da belirgin hale geleceği tahmin edilmektedir. Rapor, iklim değişikliğinin gelecekteki etkilerinin potansiyel risklerine uyum gösterilmesinin aciliyetine dikkat çekmektedir.

Prof. Mc Glade, “Bakanlar, Belgrat konferansını bir ‘kurtarma konferansı’ olarak nitelendirmiştir. Raporumuz ilerleme kaydedildiğini göstermektedir. Hava kirliliğini belli bir oranda azaltmayı ve atık suların arıtılmasında iyileştirmeyi gerçekleştirmiş durumdayız. Ancak böyle bir değişim çağında, iklim, biyolojik çeşitlilik ve çevreye ilişkin sağlık tehditleri gibi büyük çaplı sorunlar sürmektedir. Bu karmaşık çevresel sorunlara tepki vermek için, hedefli finansal ve teknik desteğin yanı sıra, Pan-Avrupa bölgesindeki işbirliğinin sürdürülmesine ihtiyaç duymaktayız,” şeklinde ifade etmiştir.

Editöre notlar:

Raporun tamamı için: http://www.eea.europa.eu/pan-european/fourth-assessment

Avrupa’nın çevresi — Dördüncü değerlendirme

Bilgi paylaşımı konusunda daha önce görülmemiş bir işbirliğinin sonucu olan, ‘Avrupa’nın çevresi – Dördüncü değerlendirme’ başlıklı rapor, çevre ile toplum arasındaki etkileşimler hakkında güncel ve güvenilir bilgi sağlamayı ve Pan-Avrupa düzeyinde çevresel hedeflere yönelik kaydedilen gelişmelerin altını çizmeyi hedeflemektedir.

Kiev’den Belgrat’a

‘Avrupa için Çevre’ (AiÇ) süreci günümüzde, çevresel sorunları ortaklaşa olarak ele almak için üç kıtadan 56 ülkeyi bir araya getirmektedir. Süreç, Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu (UNECE) bölgesi dahilindeki üye ülkelerin benzersiz bir ortaklığının eseridir. AiÇ süreci ayrıca, Birleşmiş Milletler sisteminin bölgede temsil edilen örgütlerini, diğer uluslar arası örgütleri, bölgesel çevre merkezlerini, sivil toplum kuruluşlarını ve başka büyük grupları da kapsamaktadır.

AÇA, bu süreci desteklemek üzere, çevre ve toplum arasındaki etkileşimler hakkında politik ilişkili, güncel ve güvenilir bilgi sunmak için, Pan-Avrupa bölgesine ilişkin bir dizi çevre değerlendirmesi hazırlamıştır.

Pan Avrupa bölgesinin durumuna ilişkin ilk kapsamlı değerlendirme, 1995 yılında Sofya’da sunulmuştur. 1998’de Aarhus’da ve 2003’de de Kiev’deki Bakanlık Konferansları’nda da güncellenmiş değerlendirmeler sunulmuştur.

Bu rapor serinin dördüncü raporudur. Rapor, mümkün olduğu durumlarda, esas olarak Avrupa Topluluğu’nun Altıncı Çevre Eylem Programı ile Doğu Avrupa, Kafkaslar ve Orta Asya Çevre Stratejisi’nin hedeflerini temel alarak, kaydedilen ilerlemeleri değerlendirmektedir.

‘Avrupa’nın çevresi – Dördüncü değerlendirme’ başlıklı rapor 53 ülkeyi kapsamaktadır: Almanya, Andora, Arnavutluk, Avusturya, Azerbaycan, Belarus, Belçika, Birleşik Krallık, Bosna Hersek, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Ermenistan, Eski Yugoslav Makedonya Cumhuriyeti, Estonya, Finlandiya, Fransa, Gürcistan, Hırvatistan, Hollanda, İrlanda, İspanya, İsveç, İsviçre, İtalya, İzlanda, Karadağ, Kazakistan, Kıbrıs, Kırgızistan, Letonya, Lihtenştayn, Litvanya, Lüksemburg, Macaristan, Malta, Moldova Cumhuriyeti, Monako, Norveç, Özbekistan, Polonya, Portekiz, Romanya, Rusya Federasyonu, San Marino, Sırbistan, Slovakya, Slovenya, Tacikistan, Türkiye, Türkmenistan, Ukrayna ve Yunanistan.

Avrupa Çevre Ajansı (AÇA) hakkında

AÇA’nın merkezi Kopenhag’dadır. Ajansın amacı, politika yapıcılara ve kamuya uygun zamanlı, doğru hedefli, ilgili ve güvenilir bilgi sunulması yoluyla Avrupa’nın çevre durumunda önemli ve ölçülebilir bir iyileştirme gerçekleştirilmesine yardımcı olmaktır.

AÇA hakkında daha fazla bilgi için web sitemizi ziyaret ediniz: http://www.eea.europa.eu

İletişim bilgileri:

Medya soruları için:

Brendan Killeen
Basın Görevlisi

Telefon: +45 33 36 72 69
Cep telefonu: +45 23 68 36 71

Marion Hannerup
İletişim ve Kurumsal İşler Şefi

Telefon: +45 33 36 71 60
Cep telefonu: +45 51 33 22 43