Doe iets voor onze planeet, print deze pagina alleen als dat nodig is. Zelfs een kleine actie kan een enorm verschil maken als miljoenen mensen dat doen!
Bodemverontreiniging is een probleem dat nauw verbonden is met onze gezamenlijke geschiedenis, en vormt een deel van het verhaal over de ontwikkeling van Europa tot koploper in de wereld, eerst op industrieel gebied, later op milieugebied. We spraken met Mark Kibblewhite, emeritus hoogleraar aan de Cranfield University in het Verenigd Koninkrijk, en een van Europa's toonaangevende bodemdeskundigen, om meer inzicht te krijgen in het probleem bodemverontreiniging.
Het grootste deel van ons voedsel wordt geproduceerd op land en in de bodem. Wat we eten en hoe we het produceren, zijn in de afgelopen eeuw ingrijpend veranderd, net als het Europese landschap en de samenleving. Door intensivering van de landbouw kan Europa meer voedsel produceren tegen lagere prijzen, maar wel ten koste van het milieu en de traditionele landbouw. Het is hoog tijd dat we anders gaan kijken naar onze relatie met het voedsel op ons bord en met het land, en met de gemeenschappen die het produceren.
Klimaatverandering heeft een enorme impact op de bodem en veranderingen in landgebruik en bodem kunnen de klimaatverandering versnellen of juist vertragen. Als we niet zorgen voor gezondere bodems en een duurzaam beheer van land en bodem, dan kunnen we onmogelijk de klimaatcrisis aanpakken, voldoende voedsel produceren en ons aanpassen aan een veranderend klimaat. De oplossing zou kunnen liggen in het behoud en herstel van belangrijke ecosystemen en het door de natuur laten vastleggen van koolstof uit de atmosfeer.
Het Europese landschap is aan het veranderen. Steden en de bijbehorende infrastructuur breiden zich uit naar productieve landbouwgrond en versnipperen het landschap tot kleinere oppervlakken, met nadelige gevolgen voor ecosystemen. Naast versnippering zijn er nog andere factoren die bodem en land bedreigen: verontreiniging, erosie, verdichting, afdekking, aantasting en zelfs leegloop. Zou het niet beter zijn als we land dat al door steden en stedelijke infrastructuur is ingenomen, opnieuw kunnen gebruiken, in plaats van landbouwgrond op te slokken?
Zonder gezond land en een gezonde bodem kunnen we niet leven. Het grootste deel van ons voedsel wordt op land verbouwd en we bouwen er onze huizen op. Land is van levensbelang voor alle soorten dieren en planten – of ze nu op het land of in het water leven. De bodem, een van de essentiële onderdelen van land, is een zeer complex en vaak ondergewaardeerd element, dat bruist van het leven. Helaas is ons land- en bodemgebruik in Europa en de rest van de wereld op dit moment niet duurzaam. En dat heeft een grote impact op het leven op het land.
Ursula von der Leyen, aankomend voorzitter van de Europese Commissie, heeft de politieke prioriteiten van haar team voor de komende vijf jaar vastgesteld. Centraal in de agenda staat de Europese Green Deal, die voorziet in ambitieuzere maatregelen tegen crises op het gebied van klimaat en biodiversiteit. De EU voert al langer beleid tegen milieuaantasting en klimaatverandering, met wisselend succes. Een toenemende roep om actie onder de bevolking biedt de nieuwe Commissie en het nieuwe Europees Parlement een unieke kans om een groene en rechtvaardige transitie voor Europa op te schalen en te versnellen.
Met de hittegolven en extreme weersomstandigheden van de afgelopen zomer zijn nieuwe Europese klimaatrecords gevestigd, waaruit opnieuw het belang van aanpassing aan klimaatverandering blijkt. Wij spraken met Blaz Kurnik, deskundige van het Europees Milieuagentschap (EEA) op het gebied van de gevolgen van en aanpassing aan klimaatverandering, over het nieuwe EEA-verslag over de gevolgen van de klimaatverandering voor de Europese landbouw, dat eerder deze maand is gepubliceerd.
Om voldoende voedsel te kunnen produceren, is Europa afhankelijk van intensieve landbouw, die een weerslag heeft op het milieu en onze gezondheid. Kan Europa een milieuvriendelijkere manier vinden om voedsel te produceren? We vroegen het Ybele Hoogeveen, die leiding geeft aan een groep binnen het Europees Milieuagentschap die zich bezighoudt met het effect van het gebruik van hulpbronnen op het milieu en het welzijn van de mens.
Wij hebben voedsel nodig en schoon zoetwater om dat voedsel te kunnen produceren. In een situatie waarin wij aan de ene kant worden geconfronteerd met een stijgende vraag naar zoetwater voor menselijke activiteiten en aan de andere kant met de gevolgen van klimaatverandering, kost het vooral veel regio's in het zuiden grote moeite om in hun zoetwaterbehoefte te voorzien. Hoe kunnen wij doorgaan met het verbouwen van voedsel zonder dat de natuur omkomt van de dorst? Een efficiënter watergebruik in de landbouw zou zeker helpen.
De landbouw eist een steeds zwaardere tol van de waterbronnen in Europa. Er dreigen watertekorten en ecosystemen hebben eronder te lijden. Voor een duurzaam watergebruik moeten landbouwers de juiste prijsstimuli en adequaat advies en bijstand krijgen.
Is tuinieren uw hobby? Als dat zo is en u woont in het midden of noorden van Europa, dan is de 'killerslak' waarschijnlijk een van uw persoonlijke vijanden. Deze slak, die het genadeloos gemunt heeft op uw kruiden en groenten, lijkt immuun voor beheersingsmaatregelen.
Bio-energie is eigenlijk niets nieuws. Mensen stoken tenslotte al duizenden jaren lang op hout. De industriële revolutie halverwege de negentiende eeuw bracht de zogenaamde 'fossiele brandstoffen', voornamelijk kolen en olie, op de voorgrond. Fossiele brandstoffen zijn echter steeds moeilijker te vinden en te delven, worden steeds duurder en zijn het middelpunt van een intens politiek debat.
For references, please go to https://eea.europa.eu./nl/themes/agriculture/articles/articles_topic or scan the QR code.
PDF generated on 22-11-2024 16:55
Engineered by: EEA-webteam
Software updated on 26 September 2023 08:13 from version 23.8.18
Software version: EEA Plone KGS 23.9.14
Documentacties
Delen met anderen