L-aħħar evalwazzjoni turi n-natura tal-Ewropa f'deterjorament serju u kontinwu

Skont ir-rapport tal-EEA “State of nature in the EU — Results from reporting under the nature directives 2013-2018 ” (L-Istat tan-natura fl-UE — Riżultati mir-rappurtar  taħt id-direttivi tan-natura 2013-2018), il-maġġoranza tal-ispeċijiet protetti fl-UE kollha, bħall-Falkun Saker u s-Salamun tad-Danubju, u l-ħabitats mill-bwar sad-duni fl-Ewropa kollha, qed jiffaċċjaw futur inċert sakemm ma titteħidx azzjoni aktar urġenti biex titreġġa’ lura s-sitwazzjoni. Ir-rapport tal-EEA huwa ppubblikat simultanjament mar-rapport tal-Kummissjoni Ewropea dwar l-Istat tan-Natura, li jinforma dwar il-progress li sar biex jintlaħqu l-għanijiet tal-leġiżlazzjoni tal-UE dwar in-natura. 

Ir-rapport tal-EEA juri żviluppi pożittivi fl-isforzi ta’ konservazzjoni. Kemm l-għadd kif ukoll iż-żona ta’ siti protetti taħt in-network Natura 2000 żdiedu matul dawn l-aħħar 6 snin u l-UE laħqet il-miri globali b’madwar 18 % taż-żona tal-art tagħha u kważi 10 % taż-żona tal-baħar protetta.

Din il-valutazzjoni dwar l-Istat tan-Natura hija l-verifika tas-saħħa l-aktar komprensiva tan-natura li qatt saret fl-UE.

Virginijus Sinkevičius, Kummissarju għall-Ambjent, l-Oċeani u s-Sajd

Madankollu, il-progress ġenerali mhuwiex biżżejjed biex jintlaħqu l-għanijiet tal-Istrateġija tal-UE għall-Bijodiversità sal-2020. Skont il-valutazzjoni tal-EEA, il-biċċa l-kbira tal-ħabitats u l-ispeċijiet protetti għandhom stat ta’ konservazzjoni fqir jew ħażin u ħafna minnhom qed ikomplu jiddeterjoraw. Mit-tliet gruppi ewlenin studjati, il-ħabitats u l-għasafar għadhom partikolarment lura filwaqt li l-grupp ta’ speċijiet mhux tal-għasafar kważi laħaq il-mira tiegħu.

Il-Kummissarju għall-Ambjent, l-Oċeani u s-Sajd, Virginijus Sinkevičius, sostna li: “Din il-valutazzjoni dwar l-Istat tan-Natura hija l-verifika tas-saħħa l-aktar komprensiva tan-natura li qatt saret fl-UE. Dan juri b’mod ċar ħafna li għadna qed nitilfu s-sistema vitali tagħna ta’ appoġġ għall-ħajja. Sa 81 % tal-ħabitats fil-livell tal-UE jinsabu f’kundizzjoni fqira, fejn l-aktar li qed jiddeterjoraw huma t-torbieri, il-bwar u l-ħabitats tad-duni. Jeħtieġ b’mod urġenti li nwettqu l-impenji fl-Istrateġija l-ġdida tal-UE għall-Bijodiversità biex inreġġgħu lura dan id-deterjorament għall-benefiċċju tan-natura, in-nies, il-klima u l-ekonomija.”

 “Il-valutazzjoni tagħna turi li s-salvagwardja tas-saħħa u r-reżiljenza tan-natura tal-Ewropa, u l-benesseri tan-nies, teħtieġ bidliet fundamentali fil-mod kif nipproduċu u nikkunsmaw l-ikel, niġġestixxu u nużaw il-foresti, u nibnu l-bliet. Dawn l-isforzi jeħtieġ li jkunu akkumpanjati minn implimentazzjoni u infurzar aħjar tal-politiki ta’ konservazzjoni, fokus fuq ir-restawr tan-natura, kif ukoll azzjoni klimatika dejjem aktar ambizzjuża, speċjalment fis-settur tat-trasport u l-enerġija," sostna Hans Bruyninckx, id-Direttur Eżekuttiv tal-EEA.

Ħarsa ’l Quddiem

Ir-rapport jindika xi żviluppi pożittivi, l-aktar fuq skala nazzjonali jew reġjonali. Għadd ta’ speċijiet u ħabitats urew titjib, bħall-Agile Frogfl-Iżvezja, il-laguni kostali fi Franza, u l-Avaltun bil-Baffi fil-livell tal-UE. In-network Natura 2000  juri effetti pożittivi għal ħafna speċijiet u ħabitats. Pereżempju, il-ħabitats kostali u tad-duni, li huma koperti aħjar minn Natura 2000, għandhom stat ta’ konservazzjoni aħjar minn ħabitats li huma inqas jew marġinalment koperti.

Mil-lat ta’ politika hemm ukoll tama minħabba l-Istrateġija l-ġdida tal-UE għall-Bijodiversità għall-2030 u l-Istrateġija Mill-Għalqa sal-Platt, żewġ elementi ewlenin tal-Patt Ekoloġiku Ewropew. L-istrateġija għall-bijodiversità għandha l-għan li ssaħħaħ u tespandi in-network ta’ żoni protetti, tistabbilixxi pjan ta’ restawr u tiżgura li l-ekosistemi jkunu b’saħħithom u reżiljenti għat-tibdil fil-klima, rikki fil-bijodiversità, u tipprovdi l-firxa ta’ servizzi essenzjali għall-prosperità u l-benesseri taċ-ċittadini.

Minbarra dawn il-politiki l-ġodda, sforzi addizzjonali huma meħtieġa biex jittejbu l-kapaċitajiet ta’ monitoraġġ fl-Istati Membri biex jappoġġaw il-miri. Bħalissa, għad hemm ħafna diskrepanzi fid-data, speċjalment għall-ispeċijiet u l-ħabitats tal-baħar. Hija meħtieġa wkoll aktardatabiex jiġi evalwat bis-sħiħ ir-rwol tan-network Natura 2000. Fl-aħħar nett, l-implimentazzjoni tal-leġiżlazzjoni tal-UE trid tittejjeb b’mod sinifikanti.