Ευρωπαϊκός δείκτης ποιότητας αέρα: άμεσα διαθέσιμες πληροφορίες για την τρέχουσα ποιότητα του αέρα

Η νέα ηλεκτρονική υπηρεσία του ΕΟΠ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο ευρωπαϊκός δείκτης ποιότητας αέρα, παρέχει πληροφορίες για την τρέχουσα κατάσταση της ποιότητας του αέρα βάσει μετρήσεων που πραγματοποιούνται σε περισσότερους από 2 000 σταθμούς παρακολούθησης της ποιότητας του αέρα ανά την Ευρώπη.

Ο δείκτης αποτελείται από ένα διαδραστικό χάρτη στον οποίο εμφανίζεται η κατά τόπους κατάσταση της ποιότητας του αέρα σε επίπεδο σταθμού, με βάση τις μετρήσεις πέντε βασικών ρύπων που βλάπτουν την υγεία των ανθρώπων και το περιβάλλον: των αιωρούμενων σωματιδίων (ΑΣ2,5 και ΑΣ10), του τροποσφαιρικού όζοντος (O3), του διοξειδίου του αζώτου (NO2) και του διοξειδίου του θείου (SO2).

Οι χρήστες μπορούν να μεγεθύνουν ή να αναζητήσουν οποιαδήποτε πόλη ή περιφέρεια της Ευρώπης και να ελέγξουν τη συνολική ποιότητα του αέρα και τις μετρήσεις ανά βασικό ρύπο. Ο δείκτης εμφανίζει τη συνολική βαθμολογία για κάθε σταθμό παρακολούθησης, ο οποίος επισημαίνεται στο χάρτη με μια χρωματιστή κουκκίδα που αντιπροσωπεύει τη χειρότερη βαθμολογία για οποιονδήποτε από τους πέντε ρύπους.

«Ο νέος ευρωπαϊκός δείκτης ποιότητας αέρα προσφέρει στους πολίτες έναν εύκολο τρόπο πρόσβασης σε πληροφορίες για την ποιότητα του αέρα στην περιοχή τους, η οποία μπορεί να έχει άμεσο αντίκτυπο στην υγεία τους. Οι εν λόγω πληροφορίες, οι οποίες είναι προσβάσιμες σε όλους, αποτελούν σημαντική βάση για το διάλογο και τις αποφάσεις που απαιτούνται για την προστασία της υγείας των ανθρώπων, ιδιαίτερα στις πόλεις», δήλωσε ο Hans Bruyninckx, εκτελεστικός διευθυντής του ΕΟΠ, ο οποίος παρουσίασε τον δείκτη σήμερα στο Φόρουμ «Καθαρός αέρας» που διοργάνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο Παρίσι.

Ο αρμόδιος για το περιβάλλον, τη θαλάσσια πολιτική και την αλιεία Επίτροπος της ΕΕ Karmenu Vella εξέφρασε επίσης την ικανοποίησή του για τον δείκτη λέγοντας: «Η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι ένας αόρατος δολοφόνος, επομένως ο δείκτης της ποιότητας του αέρα κρίνεται απαραίτητος για την ενημέρωση των ευρωπαίων πολιτών όσον αφορά την κατάσταση του αέρα που αναπνέουν στη γειτονιά τους. Συνεργαζόμαστε με τις πόλεις, τις περιφέρειες, τις χώρες και τη βιομηχανία για την αντιμετώπιση των πηγών της ρύπανσης η οποία αποτελεί ένα μείγμα που προέρχεται από τα εργοστάσια, τα σπίτια και τα χωράφια, όχι μόνο από τις μεταφορές. Πρέπει όλοι μας να εργαστούμε από κοινού για τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα».

Ο ΕΟΠ δημοσίευσε επίσης επικαιροποιημένα ενημερωτικά δελτία ανά χώρα τα οποία παρέχουν ετήσια σύνοψη της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και των επιπτώσεών της στις χώρες μέλη του ΕΟΠ. Τα ενημερωτικά δελτία παρέχουν εκτενέστερες πληροφορίες σε επίπεδο χώρας όσον αφορά τόσο τις εκπομπές ατμοσφαιρικών ρύπων όσο και την ποιότητα του αέρα και συμπληρώνουν την ετήσια έκθεση του ΕΟΠ με τίτλο Η ποιότητα του αέρα στην Ευρώπη – έκθεση 2017, η οποία δημοσιεύθηκε τον Οκτώβριο.

Η πρόσφατη ετήσια έκθεση για την ποιότητα του αέρα του ΕΟΠ καταδεικνύει ότι οι περισσότεροι άνθρωποι που ζουν στις ευρωπαϊκές πόλεις εξακολουθούν να είναι εκτεθειμένοι σε επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης τα οποία ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας χαρακτηρίζει ως επιβλαβή. Εκτιμάται ότι οι πλέον επιβλαβείς ρύποι, τα λεπτά σωματίδια (ΑΣ_2,5), προκάλεσαν τον πρόωρο θάνατο 400 000 Ευρωπαίων το 2014. Σύμφωνα με την έκθεση, η ατμοσφαιρική ρύπανση έχει επίσης σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις, καθώς αυξάνει το κόστος ιατρικής περίθαλψης, μειώνει την παραγωγικότητα των εργαζομένων και καταστρέφει το έδαφος, τις καλλιέργειες, τα δάση, τις λίμνες και τα ποτάμια. Οι οδικές μεταφορές, η γεωργία, οι μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, η βιομηχανία και τα νοικοκυριά αποτελούν τους τομείς με τις υψηλότερες εκπομπές ατμοσφαιρικών ρύπων στην Ευρώπη.

Ιστορικό

Ο ευρωπαϊκός δείκτης ποιότητας αέρα εμφανίζει τη βραχυπρόθεσμη κατάσταση της ποιότητας του αέρα στους 2 000 και πλέον σταθμούς παρακολούθησης της Ευρώπης. H νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης ορίζει πρότυπα για την ποιότητα του αέρα τόσο σε βραχυπρόθεσμη (ωριαίως / ημερησίως) όσο και σε μακροπρόθεσμη βάση (ετησίως). Ως εκ τούτου, τα στοιχεία του δείκτη δεν αντανακλούν τη μακροπρόθεσμη (ετήσια) κατάσταση της ποιότητας του αέρα, η οποία ενδέχεται να διαφέρει σημαντικά.