Κύριο άρθρο - Ήρθε η ώρα να επιταχύνουμε την υλοποίηση μιας βιώσιμης και ανθεκτικής Ευρώπης

Αν ανατρέξουμε στην τελευταία πενταετία, θα διαπιστώσουμε όλοι μας πόσο γρήγορα αλλάζει ο κόσμος. Από οικονομική άποψη, παρατηρούμε μετασχηματισμούς που οφείλονται στις νέες τεχνολογίες, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, ενώ παράλληλα βρισκόμαστε αντιμέτωποι με κλυδωνισμούς στις αλυσίδες εφοδιασμού και το αυξανόμενο κόστος ζωής. Σε επίπεδο πολιτικού διαλόγου, τα ζητήματα που κυριαρχούν αφορούν την ασφάλεια- κυβερνοασφάλεια, πόλεμος, ενεργειακός εφοδιασμός και οικονομική σταθερότητα. Επιπλέον, η ασφάλεια των τροφίμων, η ποιότητα των υδάτων και του αέρα είναι επίσης ζητήματα που έχουν αντίκτυπο στην καθημερινότητά μας. Είναι τα συστήματα υγείας μας ικανά να αντέξουν ακόμη ένα πλήγμα όπως η πρόσφατη πανδημία;

Ούτε ένας μήνας δεν περνάει χωρίς να παρατηρήσουμε τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής σε ολόκληρη την Ευρώπη. Οι ειδήσεις και τα κοινωνικά δίκτυα γεμίζουν με ιστορίες για απώλειες ζωών, περιουσιών και μέσων διαβίωσης λόγω ακραίων κλιματικών φαινομένων, όπως οι πρόσφατες καταστροφικές πλημμύρες που έπληξαν την κεντρική και την ανατολική Ευρώπη. Η πρόσφατη αξιολόγηση των κινδύνων από την κλιματική αλλαγή είναι σαφής: η Ευρώπη δεν είναι έτοιμη. Πρέπει να δράσουμε άμεσα,μειώνοντας γρήγορα τις εκπομπές και εφαρμόζοντας ισχυρές πολιτικές προσαρμογής προκειμένου να περιορίσουμε τους κλιματικούς κινδύνους και να ενισχύσουμε τον βαθμό της ετοιμότητάς μας.

Δεν είναι περίεργο που πολλοί από εμάς ανησυχούν για το μέλλον. Ωστόσο, είναι πολλές οι επιλογές που πρέπει να πραγματοποιήσουμε— επιλογές που μπορούν και θα διαμορφώσουν το συλλογικό μας μέλλον.

Πολιτικές προτεραιότητες για την Ευρώπη

Κάθε πέντε χρόνια, μέσω των εκλογών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, οι πολίτες εκφράζουν τις ανησυχίες τους και διαμορφώνουν τις μελλοντικές προτεραιότητες της Ένωσης. Τον Ιούνιο, οι Ευρωπαίοι έκαναν για ακόμη μια φορά τη φωνή τους να ακουστεί. Σε απάντηση, η εκλεγείσα πρόεδρος Ursula von der Leyen παρουσίασε τον Ιούλιο τις πολιτικές κατευθυντήριες γραμμές της, καθορίζοντας τις προτεραιότητες της επόμενης Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την περίοδο 2024-2029.

Στο πλαίσιο των βραχυπρόθεσμων και των μακροπρόθεσμων προκλήσεων που αντιμετωπίζει η Ευρώπη, οι κατευθυντήριες αυτές γραμμές επιβεβαιώνουν την ανάγκη συνέχισης της πορείας προς την επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, απευθύνοντας παράλληλα έκκληση για μεγαλύτερη έμφαση στην ανταγωνιστικότητα και την ασφάλεια.

Ευθυγράμμιση επενδύσεων και πολιτικών

Πώς μπορεί η Ευρώπη να συνεχίσει να πορεύεται σε τροχιά βιωσιμότητας εν μέσω κλυδωνισμών και κρίσεων; Πώς μπορούμε να συνδυάσουμε τις περιβαλλοντικές και κλιματικές προτεραιότητεςμε άλλες αναδυόμενες προτεραιότητες όπως η ασφάλεια, η ανταγωνιστικότητα και η δικαιοσύνη; Αυτά ακριβώς είναι τα ζητήματα στα οποία προσπαθούμε να δώσουμε απαντήσεις στην έκθεσή μας με τίτλο «Europe’s Sustainability Transitions Outlook» (Οι προοπτικές της Ευρώπης όσον αφορά τις βιώσιμες μεταβάσεις), η οποία δημοσιεύθηκε στις αρχές Ιουλίου. Η έκθεση στρατηγικών προβλέψεων απευθύνει έκκληση για αποτελεσματικότερη εναρμόνιση της δημόσιας και ιδιωτικής χρηματοδότησης, καθώς και την ανάγκη για περαιτέρω ευθυγράμμιση των ευρωπαϊκών οικονομικών και κοινωνικών πολιτικών και των πολιτικών ασφάλειας με τους κλιματικούς και περιβαλλοντικούς στόχους.

Η κα von der Leyen, ανέφερε ότι η επόμενη Επιτροπή θα είναι «μια Επιτροπή Επενδύσεων». Η έμφαση που αποδίδεται στις επενδύσεις αποτυπώνεται ξεκάθαρα και στην έκθεση Draghi. Είναι σαφές ότι η δημόσια χρηματοδότηση από μόνη της δεν αρκεί.. Οι ιδιωτικές επενδύσεις είναι απαραίτητες για να ανταποκριθούμε στην κλίμακα των προκλήσεων που αντιμετωπίζουμε αλλά και να υπερασπιστούμε τις φιλοδοξίες που έχουμε.

Η ευθυγράμμιση των πολιτικών για την οποία απευθύνουμε έκκληση στην έκθεσή μας για τις βιώσιμες μεταβάσεις αντικατοπτρίζεται ήδη στα διασυνδεδεμένα χαρτοφυλάκια και τις προτεραιότητες που καθορίζονται στις επιστολές ανάθεσης καθηκόντων προς τους ορισθέντες Επιτρόπους. Από την καθαρή βιομηχανική πολιτική έως την απανθρακοποίηση και την ενεργειακή μετάβαση, από την κυκλική οικονομία έως τη δίκαιη μετάβαση και την οικονομικά προσιτή και βιώσιμη στέγαση, η κατανομή των αρμοδιοτήτων υπογραμμίζει τη σημασία που αποδίδεται στη διασφάλιση της συνοχής σε όλους τους τομείς πολιτικής.

Παροχή γνώσηςγια ανάληψη δράσης

Ο ρόλος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) είναι να ενημερώνει τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και τους πολίτες σχετικά με τις περιβαλλοντικές και κλιματικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη, βοηθώντας τους να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις που βασίζονται σε αξιόπιστα δεδομένα. Σε αυτόν τον νέο κύκλο πολιτικής, θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε στενά την πρόοδο προς την επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, να προσδιορίζουμε αποτελεσματικές λύσεις και να βοηθάμε την Ευρώπη να προσαρμόζει την πορεία της όταν κρίνεται απαραίτητο. Η Ευρώπη έχει ήδη σημειώσει σημαντική πρόοδο σε πολλούς τομείς και η εφαρμογή των υφιστάμενων πολιτικών θα διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην επίτευξη περαιτέρω προόδου.

Σε συνεργασία με τους εταίρους μας στον τομέα της γνώσης, συμπεριλαμβανομένου του Eionet, θα συνεχίσουμε να ενσωματώνουμε την έρευνα αιχμής, να καινοτομούμε στον τομέα της συλλογής και της ανάλυσης δεδομένων και να επικοινωνούμε τα ευρήματά μαςμε τρόπους που εμπνέουν δράση.

Οι σημερινές μας επιλογές θα καθορίσουν το μέλλον της Ευρώπης. Μόνο εάν παραμείνουμε προσηλωμένοι στους στόχους μας και λάβουμε τολμηρά μέτρα θα μπορέσουμε να καλύψουμε την απόσταση που απομένει και να φτάσουμε στον επιθυμητό προορισμό: μια βιώσιμη και ανθεκτική Ευρώπη.