Press Release

Verontreiniging door verkeer nog steeds schadelijk voor gezondheid in veel delen van Europa

Taal wijzigen:

Deze website heeft een beperkte functionaliteit wanneer javascript uitgeschakeld is. Zorg ervoor dat javascript is ingeschakeld in uw browser.

Press Release Gepubliceerd 26-11-2012 Laatst gewijzigd 03-06-2016

Photo: © Seb Piedoux

Topics: Beperking van de klimaatverandering Transport

Het vervoer in Europa is verantwoordelijk voor schadelijke concentraties luchtverontreinigende stoffen en een kwart van de broeikasgasemissies in de EU. Veel van de milieuproblemen die daardoor ontstaan, kunnen volgens het meest recente rapport van het Europees Milieuagentschap (EEA) worden aangepakt door de inspanningen te verhogen om de nieuwe EU-doelstellingen te realiseren.

Een van de grootste uitdagingen van de 21 ste eeuw zal zijn om de negatieve effecten van het vervoer – broeikasgassen, luchtverontreiniging en geluidshinder – te beperken en tegelijkertijd de positieve aspecten van mobiliteit te behouden.

Jacqueline McGlade, directeur van het EEA

In het rapport dat het EEA jaarlijks uitbrengt in het kader van de rapportage over de integratie van milieuoverwegingen in het vervoerbeleid (TERM) wordt een beoordeling gegeven van de milieueffecten van het vervoer in Europa. Er hebben zich enkele verbeteringen voorgedaan, hoewel die deels kunnen worden toegeschreven aan een vermindering van de economische activiteit tijdens de recessie. Omdat het economische klimaat verbetert, zouden de nieuwe EU-doelstellingen voor de vervoersector zich moet richten op het verder verminderen van milieueffecten, aldus een aanbeveling in het rapport.

Hoewel de luchtverontreiniging de laatste twee decennia is afgenomen, is deze in veel gebieden nog steeds een groot probleem. Weliswaar is de algemene luchtkwaliteit dankzij de 'Euronormen' voor voertuigen aanzienlijk verbeterd, maar blijken deze normen onvoldoende om de werkelijke emissies van NO₂tot de wettelijk voorgeschreven niveaus terug te brengen.

Ook de stijging van het goederenvervoer draagt bij aan slechte luchtkwaliteit: vrachtvervoer was een van de hoofdoorzaken van de hoge NO₂-waarden. Doordat het goederenvervoer de laatste twintig jaar is gestegen, is ook de uitstoot van verzurende zwaveloxiden sinds 1990 maar met 14% afgenomen, ondanks grote efficiëntieverbeteringen.

“Een van de grootste uitdagingen van de 21^ste eeuw zal zijn om de negatieve effecten van het vervoer – broeikasgassen, luchtverontreiniging en geluidshinder – te beperken en tegelijkertijd de positieve aspecten van mobiliteit te behouden. Europa kan hierin een trekkersrol vervullen door zijn activiteiten op gebied van technologische innovatie in elektrische mobiliteit te verhogen. De overstap naar elektrische mobiliteit zou een grote omslag betekenen voor het leven in de binnensteden,” zegt Jacqueline McGlade, directeur van het EEA.

Overige trends en bevindingen

Nog steeds geldt overal in Europa dat voornamelijk mensen die in de buurt van drukke wegen wonen, aan buitensporig hoge luchtverontreinigingsniveaus worden blootgesteld. In 2010 werden op 44% van de meetstations langs wegen concentraties stikstofdioxide (NO₂) gemeten die hoger waren dan de wettelijk toegestane grenswaarde. De grenswaarde voor fijnstofdeeltjes (PM₁₀) werd op 33% van deze meetstations overschreden. Deze verontreinigende stoffen kunnen problemen aan hart en bloedvaten, longen, lever, milt en bloed veroorzaken.
Europa moet het energieverbruik in de vervoersector verder verminderen, omdat in 2011 slechts 4,3% minder energie verbruikt werd dan in het piekjaar 2007. Het energieverbruik van sommige vervoerswijzen is de laatste jaren sterk beïnvloed door economische fluctuaties. Vooral de energievraag van het vrachtvervoer reageert snel op economische op- en neergang. Na een scherpe daling tussen 2008 en 2009 steeg het energieverbruik in 2010 opnieuw met 5,4%.
De vraag naar passagiersvervoer daalde in 2010 vergeleken met 2009 met bijna 1%. Dit lijkt een breuk in de langetermijntrend, omdat het passagiersvervoer sinds de eerste metingen in het midden van de jaren negentig, steeds was gestegen in de hele EU. Het autogebruik van particulieren is de laatste tien jaar ondanks de economische neergang en de grote schommelingen in brandstofprijzen min of meer gelijk gebleven.
In sommige gevallen is de prijs van een product er de oorzaak van dat mensen een milieuonvriendelijke keuze maken. Zo zijn auto's sinds het midden van de jaren negentig in reële termen steeds goedkoper geworden, terwijl het reizen per trein en met de boot duurder is geworden. Daar staat tegenover dat nieuwe auto's steeds zuiniger worden: de gemiddelde auto die in 2011 werd verkocht was 3,3% zuiniger dan de gemiddelde auto van het jaar voordien.
Volgens de EU-doelstelling moet de vervoersector de uitstoot van kooldioxide tussen 2010 en het midden van deze eeuw met 68% verminderen. De broeikasgasemissies van de sector zijn tussen 2009 en 2010 met 0,4% gedaald. Voorlopige cijfers laten tussen 2010 en 2011 een vergelijkbare daling zien.
Geluidshinder is een ander effect van vervoer dat ernstige gezondheidsproblemen kan veroorzaken. Uit het rapport blijkt dat drie op vijf inwoners van de grootste Europese steden in die mate blootgesteld worden aan verkeerslawaai dat dit als schadelijk voor de gezondheid wordt beschouwd. Zelfs op het platteland worden 24 miljoen Europeanen 's nachts blootgesteld aan schadelijke geluidshinder door verkeer. Dit kan zowel fysieke als psychische problemen veroorzaken.