H τελευταία εκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος επισημαίνει τα προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν στο πλαίσιο της χάραξης δημόσιας πολιτικής στην Ευρώπη

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ       

Κοπεγχάγη, 29 Μαΐου 2001

H τελευταία εκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος επισημαίνει τα προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν στο πλαίσιο της χάραξης δημόσιας πολιτικής στην Ευρώπη

Η δημόσια πολιτική πρέπει να ασκήσει αποτελεσματικότερη επιρροή στην παραγωγή και κατανάλωση εάν η Ευρώπη επιθυμεί να επιτύχει τους περιβαλλοντικούς στόχους που έχει θέσει και τη βιώσιμη ανάπτυξη που επιδιώκει.   

Αυτό είναι το κεντρικό μήνυμα της έκθεσης Μηνύματα από το περιβάλλον 2001 που δημοσίευσε σήμερα ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος (ΕΟΠ).

"Η έκθεση αποκαλύπτει ότι εξακολουθούν, δυστυχώς, να υφίστανται τα πλέον δύσκολα ως προς την επίλυσή τους περιβαλλοντικά προβλήματα, συμπεριλαμβανομένων των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, των πιέσεων που ασκούνται στο έδαφος και τους υδατικούς πόρους, της ρύπανσης από τα νιτρικά άλατα και της παραγωγής αποβλήτων," δήλωσε ο Domingo Jimenez-Beltran, εκτελεστικός διευθυντής του ΕΟΠ.

"Τα προβλήματα αυτά είναι σε γενικές γραμμές απόρροια της κλίμακας στην οποία χρησιμοποιούνται οι πόροι. "Για να επιτευχθούν όντως οι στόχοι που αφορούν το περιβάλλον και τη βιωσιμότητα, όπως είναι εκείνοι που προτείνονται στο 6ο περιβαλλοντικό πρόγραμμα δράσης της ΕΕ, είναι απαραίτητη η επίτευξη υψηλότερων βαθμών αποτελεσματικότητας στη χρήση υλικών και ενέργειας.  

Αυτό με τη σειρά του απαιτεί περαιτέρω ενέργειες που θα επηρεάσουν τον χαρακτήρα και την κλίμακα της παραγωγής και της κατανάλωσης στους διάφορους οικονομικούς τομείς. Η φορολογία είναι ένα βασικό μέσο για τη διαχείριση της ζήτησης, όμως χρειάζεται να εφαρμοσθεί δυναμικά δεδομένου ότι το αυτό το μέσο καθίσταται λιγότερο αποτελεσματικό όσο αυξάνονται τα εισοδήματα."

Η έκθεση Μηνύματα από το περιβάλλον 2001 παρουσιάζει κατ' επιλογή ορισμένες από τις αναρίθμητες πιέσεις που ασκούνται στο περιβάλλον των 18 χωρών μελών του ΕΟΠ, τις δυνάμεις που αποτελούν τον κινητήριο μοχλό πίσω από αυτές και, ιδιαίτερα, τις πολύπλοκες συνδέσεις που υπάρχουν μεταξύ τους.   

Η έκθεση, η οποία απευθύνεται τόσο στους υπεύθυνους για τη χάραξη πολιτικής όσο και στο κοινό, αποτελεί μία από τις πιο σημαντικές πηγές παροχής στοιχείων στη σύνοδο κορυφής που θα πραγματοποιηθεί στις 15-16 Ιουνίου στο Γκέτεμποργκ, κατά την οποία οι ηγέτες της ΕΕ θα εξετάσουν τις στρατηγικές για την ενσωμάτωση της προστασίας του περιβάλλοντος σε εννέα οικονομικούς τομείς και θα εγκρίνουν την πρώτη στρατηγική της ΕΕ για βιώσιμη ανάπτυξη.  

Η ετήσια έκθεση Μηνύματα από το περιβάλλον 2001 χρησιμοποιεί βασικούς κοινωνικοοικονομικούς και περιβαλλοντικούς δείκτες για την αποτίμηση της προόδου όσον αφορά την εφαρμογή των περιβαλλοντικών πολιτικών και την ενσωμάτωση πτυχών που αφορούν το περιβάλλον σε άλλους τομείς άσκησης πολιτικής. Οι δείκτες αυτοί αντικατοπτρίζουν τη διαφάνεια και την υπευθυνότητα της ασκούμενης πολιτικής και θέτουν τη βάση για πολιτικές ακριβέστερων ρυθμίσεων για μέγιστη αποτελεσματικότητα.  

Οι σειρές με τον τίτλο Μηνύματα από το περιβάλλον, οι οποίες άρχισαν να εκπονούνται από το περασμένο έτος, εξελίσσονται στην κυριότερη έκθεση γιά τη βιωσιμότητα του περιβάλλοντος στην Ευρώπη και, συνεπώς, θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην παρακολούθηση του 6ου περιβαλλοντικού προγράμματος δράσης (6ΠΠΔ).   

Υπογραμμίζοντας τις θετικές εξελίξεις όπως επίσης και τις αρνητικές τάσεις, οι εκθέσεις επικεντρώνονται σε επιλεγμένους τομείς και θέματα. Δεν επιδιώκεται να είναι τόσο πλήρεις όσο οι πενταετείς εκθέσεις του ΕΟΠ σχετικά με την κατάσταση του περιβάλλοντος.

Η έκθεση της σειράς Μηνύματα από το περιβάλλον του τρέχοντος έτους εξετάζει τον αντίκτυπο στο περιβάλλον από τα νοικοκυριά/την κατανάλωση και τον τουρισμό, θέματα που καλύπτονται για πρώτη φορά, καθώς επίσης καί από τους βασικούς τομείς των μεταφορών, της ενέργειας και της γεωργίας.   

Από άποψη περιβαλλοντικών θεμάτων η προσοχή επικεντρώνεται αυτή τη φορά στην ποιότητα των ποτάμιων υδάτων, στις επικίνδυνες ουσίες στα θαλάσσια ύδατα, στη μόλυνση του εδάφους και των χορτολίβαδων και, επιπλέον, υπάρχουν ενημερωμένα στοιχεία σχετικά με την μεταβολή του κλίματος, την ατμοσφαιρική ρύπανση και τα απόβλητα.

Στα πορίσματα της έκθεσης περιλαμβάνονται τα ακόλουθα:

·        Οι εισροές στον Βορειοανατολικό Ατλαντικό έξι ιδιαίτερα επικίνδυνων βαρέων μετάλλων και οργανικών ουσιών μειώθηκαν σημαντικά μεταξύ 1990 και 1998

·        Οι εκπομπές στην ΕΕ έξι αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου και τα οποία περιλαμβάνονται στο πρωτόκολλο του Κιότο, μειώθηκαν κατά 2% μεταξύ 1990 και 1998 (μεταγενέστερα δεδομένα δείχνουν μείωση κατά 4% το 1999, ενώ στην ίδια περίοδο οι εκπομπές στις ΗΠΑ αυξήθηκαν κατά 11%)

·        Η παραγωγή αποβλήτων εξακολουθεί να αυξάνει και να συνδέεται στενά με την οικονομική ανάπτυξη

·        Η ζήτηση για καύσιμα για τις μεταφορές αυξάνει ταχύτερα από τη γενική ζήτηση ενέργειας

·        Για την κατασκευή αυτοκινητοδρόμων καλύπτονταν καθημερινά περίπου 10 εκτάρια γης μεταξύ 1990 και 1998

·        Η παραγωγή ηλεκτρισμού από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αυξήθηκε κατά 3% περίπου ετησίως μεταξύ 1989 και 1998, όμως το ετήσιο ποσοστό αύξησης πρέπει τώρα να ανέλθει σε 5,5% ώστε να επιτευχθεί ο προτεινόμενος στόχος για την ΕΕ για το 2010

·        Η οικολογική σήμανση τουριστικών εγκαταστάσεων παροχής καταλύματος αυξήθηκε σημαντικά από το 1990 και μετέπειτα, όμως εξακολουθεί να παραμένει σε ιδιαίτερα οριακό επίπεδο.

Η έκθεση Μηνύματα από το περιβάλλον 2001 αναφέρει επίσης ότι η "οικολογική απόδοση" - η απόδοση με την οποία χρησιμοποιούνται οι περιβαλλοντικοί πόροι για την παραγωγή μίας μονάδας οικονομικής δραστηριότητας - βελτιώθηκε από το 1990 και μετέπειτα στις μεταφορές, στη παραγωγή και διοχέτευση ενεργειας και στη γεωργία.   

Το γεγονός αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση των εκπομπών αερίων που προκαλούν οξίνιση και των προδρόμων ουσιών του τροποσφαιρικού όζοντος στους τομείς αυτούς. Ωστόσο, τα κέρδη από τη βελτίωση της οικολογικής απόδοσης αντισταθμίστηκαν από την ανάπτυξη που σημειώθηκε.

Μετά από την απόφαση που έλαβε τον Μάρτιο στη Στοκχόλμη το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να προβαίνει στην ανασκόπηση της προόδου που επιτεύχθηκε σε όλες τις διαστάσεις της βιώσιμης ανάπτυξης στις ετήσιες εαρινές συνόδους κορυφής της ΕΕ, ο ΕΟΠ προτίθεται να σχεδιάσει και να προγραμματίσει τις μελλοντικές εκθέσεις της σειράς Μηνύματα από το περιβάλλον έτσι ώστε αυτές να συμβάλλουν με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο στη διαδικασία αυτή.  

Το πλήρες κείμενο της έκθεσης Μηνύματα από το περιβάλλον 2001 δημοσιεύεται στην ιστοθέση του ΕΟΠ στη διεύθυνση   http://reports.eea.europa.eu/signals-2001/index_html

Παρουσίαση του ΕΟΠ

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος έχει ως αποστολή την παροχή υποστήριξης για βιώσιμη ανάπτυξη συνδράμοντας παράλληλα στην επίτευξη σημαντικής και μετρήσιμης βελτίωσης στο περιβάλλον της Ευρώπης μέσω της παροχής έγκαιρων, στοχοθετημένων, συναφών και αξιόπιστων πληροφοριών στους φορείς χάραξης πολιτικής και στο κοινό. Συσταθείς από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) το 1990 με τον κανονισμό 1210/90 του Συμβουλίου (ο οποίος στη συνέχεια τροποποιήθηκε με τον κανονισμό 933/99 του Συμβουλίου), ο Οργανισμός είναι ο κεντρικός κόμβος του Ευρωπαϊκού Δικτύου Πληροφοριών και Παρατηρήσεων (ΕΙΟΝΕΤ), ενός δικτύου 600 περίπου περιβαλλοντικών φορέων και υπηρεσιών σε ολόκληρη την Ευρώπη.   

Ο ΕΟΠ, ο οποίος εδρεύει στην Κοπεγχάγη και άρχισε να λειτουργεί το 1994, είναι ανοικτός σε όλες τις χώρες που συμμερίζονται τους στόχους του και έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν στις δραστηριότητές του. Διαθέτει σήμερα 18 χώρες μέλη - τα 15 κράτη μέλη της ΕΕ καθώς επίσης την Ισλανδία, τη Νορβηγία και το Λιχτενστάιν που είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελευθέρων Συναλλαγών (ΕΖΕΣ). Οι 13 χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης και της περιοχής της Μεσογείου οι οποίες επιδιώκουν να προσχωρήσουν στην ΕΕ αναμένεται να καταστούν μέλη του ΕΟΠ στους ερχόμενους μήνες, καθιστώντας τον Οργανισμό το πρώτο όργανο της ΕΕ το οποίο θα υποδεχθεί τις χώρες αυτές.

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνήσετε με τον: