İklim değişikliğine uyum Avrupa’da tarımın geleceğinin anahtarıdır

AÇA’nın yakın tarihli raporu Avrupalı çiftçiler için oldukça sert bir manzara çiziyor. Daha fazla açıklama yapabilir misiniz?

“Avrupa’da tarım sektöründe iklim değişikliğinin etkileri ve buna uyum”başlıklı rapor  iklim değişikliğinin tarım sektörünü nasıl etkilediği konusuna eğiliyor ve önümüzdeki yıllar için bir tahminde bulunuyor. İklim değişikliğinin, Avrupa’nın birçok bölgesinde ve özellikle güneyde tarımı olumsuz olarak etkileyeceği çok açık. Rapor tarım sektörünün bir kısmını, özellikle de mahsul verimi, hayvancılık ve hayvancılık ürünlerini ele alarak gıda ve yem ürünleri gereksinimlerine odaklanıyor. Rapor ayrıca iklim değişikliğine uyum için çeşitli yönetim düzeylerindeki politikalar tarafından, programlar aracılığıyla çiftlik seviyesinde çeşitli uyum tedbirleri sunulması gibi potansiyel çözümlere genel bir bakış sunuyor.

İklim değişikliği tarımı nasıl etkileyecek? Avrupa’nın hangi bölümleri en çok etkilenecek?

İklim değişikliği Avrupa’da tarım sektörünü şimdiden olumsuz etkiledi ve bu gelecekte de devam edecek. Sıcaklık ve yağışlarda değişikliğin yanı sıra hava ve iklim aşırılıkları şimdiden Avrupa’da mahsul verimini ve hayvancılık üretimini etkiliyor. Bu, Güney Avrupa’nın bazı bölümlerinde iklim açısından avantajlı durumda olmayan çiftliklerin terk edilmesine neden olabilir.

Hava ve iklim koşulları sulama, hayvancılık amaçlı sulama uygulamaları, tarım ürünlerinin işlenmesi için gerekli suyun uygunluğu ile taşıma ve depolama koşullarını da etkiler. Gelecekteki iklim değişikliğinin Kuzey Avrupa’nın bazı bölümlerinde uzun büyüme mevsimleri ve daha uygun mahsul koşulları nedeniyle sektör üzerinde kısa vadede bazı olumlu etkileri olabilir. Ancak,  su kıtlığı, sıcak hava dalgaları, toprak erozyonuna katkıda bulunan ağır yağış ve diğer hava ve iklim aşırılıklarının düşük tarım verimliliğine neden olması bekleniyor.

Ayrıca Avrupa dışındaki iklim değişikliğinin kademeli etkileri Avrupa’da ürünlerin fiyatını, miktarını ve kalitesini ve dolayısıyla ticaretin yapısını ve tarım gelirini etkileyebilir. .

Tarım sektörü iklim değişikliğine diğer sektörlerden daha fazla mı hassas?

Tüm ekonomik sektörler iklim değişikliğinden etkileniyor ve etkilenecek. Tarım üretimi güçlü şekilde hava ve iklim koşullarına bağlı ve bu durum onu en kırılgan sektörlerden biri yapıyor. Hava ve iklim aşırılıklarının yanı sıra sıcaklık ve yağıştaki değişiklikler mahsul verimi ile hayvancılık üretimini ve karşılığında da tarım gelirini etkiliyor ve birçok Avrupa bölgesinde önemli ekonomik kayba neden oluyor.

Rapor, özellikle çiftliklerinin ayakta durabilir ve sürdürülebilir olarak kalmasından emin olmak isteyen çiftçilere ne öneriyor?

İklim uyumu ve etkilerini hafifletme, çevre ve ekonomi için faydalar sağlayabilen, toprak ve su yönetimini geliştirmeyi hedefleyen, çiftlik seviyesinde birçok mevcut tedbiri uygulamak için hâlihazırda çok sayıda fırsat var. Ancak yatırım için kaynakların, uyum için politika girişimlerinin, kurumsal kapasitenin ve uyum bilgisine erişimin eksikliği gibi nedenlerden dolayı birçok konuda çiftlik seviyesinde uyum henüz gerçekleşmedi.

Avrupa Birliği sektörün ve çiftçilerin uyum sağlamasına yardımcı olmak için bugüne kadar neler yaptı?

AB tarım sektörü AB politikalarıyla ve özellikle Ortak Tarım Politikası (CAP) ile düzenlenir. 2013’te kabul edilen ve 2018’de değerlendirilen AB uyum stratejisi, uyum için AB düzeyinde önemli bir rehberdir. Hem strateji hem de CAP tarım sektöründe uyum faaliyetlerine olanak sağladı. Yeni teklif edilen 2021-2027 ortak tarım politikası açık bir hedef olarak uyuma yer veriyor olmasıAB Üyesi Devletlerin sektörde uyum tedbirlerine sağladıkları fonu artırmak zorunda kalmalarına neden olabilir.

Ayrıca AB Üyesi Devletler kendi ulusal uyum stratejilerinde veya ulusal uyum planlarında tarım sektörünü bir öncelik olarak belirliyor. Ulusal veya bölgesel düzeyde tipik uyum tedbirleri; farkındalığın artırılması, aşırı iklim olaylarının etkilerini ve risklerini azaltmaya yönelik pratik tedbirler veya risk paylaşma stratejileri ile sulama ve sel korumasına yönelik altyapı geliştirmeyi ve uygulamayı içeriyor.

AÇA iklim değişikliğine uyum ile ilgili ne yapıyor?

AÇA, iklim değişikliğine uyumun Avrupa'da geliştirilmesini ve uygulanmasını, iklim değişikliğine uyum için AB politikalarının değerlendirilmesini ve uzun vadeli stratejilerin geliştirilmesini ve ilgili bilgiler sağlayarak afet riskini azaltmahedefini destekliyor. Avrupa’da iklim değişikliği etkilerinin ve zayıf noktaların değerlendirilmesi ve uyum hakkında sektör bazında (enerji, ulaştırma ve tarım) değerlendirmeleri içeren, uyumla ilgili birçok rapor yayınladık.

Ajans ayrıca ulusal, bölgesel ve kentsel iklim değişikliği stratejileri ve eylem planları da hazırlıyor. Ayrıca, AÇA, Avrupa Komisyonu ile birlikte Avrupa İklim Uyum Platformunu (Climate-ADAPT) sürdürüyor ve yönetiyor.

Blaz Kurnik

AÇA iklim değişikliği etkileri ve uyum uzmanı

Röportaj, Eylül 2019’da AÇA Bülteni’nin 03/2019 sayısında yayınlanmıştır.