Artikelen

De Europese Unie heeft het ambitieuze plan opgevat om schadelijke emissies en milieuvervuiling de komende decennia drastisch terug te dringen. Onderdeel daarvan is het onlangs gelanceerde actieplan “Verontreiniging naar nul”, dat erop is gericht lucht-, water- en bodemverontreiniging terug te brengen tot een niveau dat niet langer als schadelijk voor de menselijke gezondheid en het milieu wordt beschouwd. We hebben een gesprek gevoerd met Ian Marnane, EEA-deskundige milieu, gezondheid en welzijn. Hij werkt momenteel aan een verslag van het EEA over nulvervuiling, dat naar verwachting later dit jaar zal worden gepubliceerd.

Lees meer

Wat hebben veel wijngaarden in idyllische landschappen, industrieterreinen en stortplaatsen gemeen? Een mogelijk antwoord luidt de aanwezigheid van chemische stoffen. Van zware metalen tot organische verontreinigende stoffen en microplastics, de bodem waarop we ons voedsel verbouwen en de grond waarop we onze huizen bouwen kan verontreinigd zijn met verschillende verontreinigende stoffen. Contaminanten zijn wijdverbreid en hopen zich op in de grond en de bodem van Europa. Hoe kunnen we dit probleem aanpakken?

Lees meer

Van wie zijn het land en de bijbehorende rijkdommen? Wie mag bepalen hoe ze worden benut? Land is soms privébezit, dat kan worden gekocht en verkocht en alleen mag worden gebruikt door de eigenaar. Vaak is grondgebruik onderworpen aan landelijke of plaatselijke regelgeving, bijvoorbeeld als het gaat om de instandhouding van bosgebieden. Er zijn ook gebieden die uitsluitend bestemd zijn voor openbaar gebruik. Maar land is meer dan alleen ruimte of grondgebied. Als we land en de bijbehorende bodemrijkdommen met ons allen duurzaam willen gebruiken, moeten eigenaren, regelgevers en gebruikers, van lokaal tot mondiaal niveau, met elkaar samenwerken.

Lees meer

Bodemverontreiniging is een probleem dat nauw verbonden is met onze gezamenlijke geschiedenis, en vormt een deel van het verhaal over de ontwikkeling van Europa tot koploper in de wereld, eerst op industrieel gebied, later op milieugebied. We spraken met Mark Kibblewhite, emeritus hoogleraar aan de Cranfield University in het Verenigd Koninkrijk, en een van Europa's toonaangevende bodemdeskundigen, om meer inzicht te krijgen in het probleem bodemverontreiniging.

Lees meer

Het grootste deel van ons voedsel wordt geproduceerd op land en in de bodem. Wat we eten en hoe we het produceren, zijn in de afgelopen eeuw ingrijpend veranderd, net als het Europese landschap en de samenleving. Door intensivering van de landbouw kan Europa meer voedsel produceren tegen lagere prijzen, maar wel ten koste van het milieu en de traditionele landbouw. Het is hoog tijd dat we anders gaan kijken naar onze relatie met het voedsel op ons bord en met het land, en met de gemeenschappen die het produceren.

Lees meer

Copernicus, het aardobservatieprogramma van de EU, wordt ook wel Europa's ogen in de ruimte genoemd. Het heeft een revolutie op gang gebracht in de manier waarop we denken over en plannen maken voor een duurzamer gebruik van de waardevolle hulpbronnen land en bodem. Copernicus levert gedetailleerde en tijdige landmonitoringinformatie die kan worden gebruikt voor besluitvorming in verschillende domeinen – van stedenbouwkundige planning, vervoersroutes en groene ruimte, tot precisielandbouw en bosbeheer.

Lees meer

De bodem is veel meer dan een laag levenloos zand en slib. De bodem zit vol leven, van microscopisch kleine organismen tot grotere zoogdieren, die allemaal onderling verbonden leven in een al even rijke verscheidenheid aan micromilieus. Die onderlinge interactie levert ons voedsel en vezels, schoon water, schone lucht en industriële processen zonder synthetische chemische stoffen op, en kan zelfs een remedie bieden voor een groot aantal ziekten. We spraken met dr. David Russell van Natuurhistorisch museum Senckenberg in Duitsland over bodembiodiversiteit en de betekenis daarvan voor onze planeet.

Lees meer

Klimaatverandering heeft een enorme impact op de bodem en veranderingen in landgebruik en bodem kunnen de klimaatverandering versnellen of juist vertragen. Als we niet zorgen voor gezondere bodems en een duurzaam beheer van land en bodem, dan kunnen we onmogelijk de klimaatcrisis aanpakken, voldoende voedsel produceren en ons aanpassen aan een veranderend klimaat. De oplossing zou kunnen liggen in het behoud en herstel van belangrijke ecosystemen en het door de natuur laten vastleggen van koolstof uit de atmosfeer.

Lees meer

Het Europese landschap is aan het veranderen. Steden en de bijbehorende infrastructuur breiden zich uit naar productieve landbouwgrond en versnipperen het landschap tot kleinere oppervlakken, met nadelige gevolgen voor ecosystemen. Naast versnippering zijn er nog andere factoren die bodem en land bedreigen: verontreiniging, erosie, verdichting, afdekking, aantasting en zelfs leegloop. Zou het niet beter zijn als we land dat al door steden en stedelijke infrastructuur is ingenomen, opnieuw kunnen gebruiken, in plaats van landbouwgrond op te slokken?

Lees meer

Zonder gezond land en een gezonde bodem kunnen we niet leven. Het grootste deel van ons voedsel wordt op land verbouwd en we bouwen er onze huizen op. Land is van levensbelang voor alle soorten dieren en planten – of ze nu op het land of in het water leven. De bodem, een van de essentiële onderdelen van land, is een zeer complex en vaak ondergewaardeerd element, dat bruist van het leven. Helaas is ons land- en bodemgebruik in Europa en de rest van de wereld op dit moment niet duurzaam. En dat heeft een grote impact op het leven op het land.

Lees meer

Grond en bodem zijn van essentieel belang voor natuurlijke systemen en de menselijke samenleving. Desondanks wordt het functioneren van de beschikbare grond, inclusief de bodem, bedreigd door menselijke activiteit. Waarom gebeurt dit? En wat doet Europa eraan om dit te voorkomen? 2015 is het internationale Jaar van de Bodem. We hebben deze vragen daarom voorgelegd aan Geertrui Louwagie, projectmanager bodembeoordeling en -rapportage bij het Europees Milieuagentschap.

Lees meer

Lees meer