Μεταφορές — πάλι τελευταίοι στην τάξη του Κιότο!

Η έκθεση του ΕΟΠ με τίτλο «Μεταφορές και Περιβάλλον: προς μια νέα κοινή πολιτική μεταφορών» αναφέρει ότι η ευρωπαϊκή κοινή πολιτική μεταφορών πρέπει να αντιμετωπίσει το ζήτημα της κατακόρυφα αυξανόμενης ζήτησης στον τομέα των μεταφορών. Μεταξύ του 1990 και του 2003, οι επιβατικές μεταφορές στις χώρες του ΕΟΠ αυξήθηκαν κατά 20 %. Η μεγαλύτερη αύξηση για την ίδια περίοδο, 96 %, σημειώθηκε στον τομέα των αεροπορικών μεταφορών.

Ενώ οι εκπομπές αερίων μειώθηκαν στους περισσότερους από τους υπόλοιπους τομείς (ενεργειακός εφοδιασμός, βιομηχανία, γεωργία, διαχείριση αποβλήτων) μεταξύ του 1990 και του 2004, οι εκπομπές από τις μεταφορές αυξήθηκαν σημαντικά λόγω της συνεχώς αυξανόμενης ζήτησης στον τομέα.

Οι μεταφορές ευθύνονται για το 21 % των συνολικών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου στην ΕΕ-15 (εξαιρουμένων των διεθνών αεροπορικών μεταφορών και των θαλάσσιων μεταφορών). Στις οδικές μεταφορές αντιστοιχεί το 93 % του συνόλου των εκπομπών που προέρχονται από τον κλάδο των μεταφορών. Ωστόσο, οι εκπομπές που οφείλονται στις διεθνείς αερομεταφορές παρουσιάζουν τον ταχύτερο ρυθμό αύξησης που ανέρχεται σε ποσοστό 86 % μεταξύ του 1990 και του 2004.

Οι μεγαλύτερες αυξήσεις στις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου στον τομέα των μεταφορών (εκτός θαλάσσιων και αεροπορικών) για την περίοδο 1990–2004 σημειώθηκαν στο Λουξεμβούργο και την Ιρλανδία, με ποσοστά 156 % και 140 % αντίστοιχα. Ο μέσος όρος της αύξησης στις 32 χώρες μέλη του ΕΟΠ (βλ. σημειώσεις) ήταν 25 %.

«Με το να προτείνει απλώς την αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των μεταφορών, η ενδιάμεση αναθεώρηση της λευκής βίβλου του 2001 για τις μεταφορές θα μπορούσε να ερμηνευθεί ως χαλάρωση της στάσης της Ευρώπης ως προς την ανάγκη να αντιμετωπιστούν οι όγκοι των μεταφορών. Δεν μπορούμε να μείνουμε μόνο σε αυτό», δηλώνει η καθηγήτρια Jacqueline McGlade, εκτελεστική διευθύντρια του ΕΟΠ.

«Δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα των αυξανόμενων εκπομπών των αερίων θερμοκηπίου, της ηχορύπανσης και του κατακερματισμού του τοπίου που οφείλονται στις μεταφορές, εάν παραβλέψουμε τις αυξανόμενες μεταφορές σε ολόκληρο το φάσμα τους: στους δρόμους και τους σιδηροδρόμους μας, στον αέρα και στις θάλασσες. Η τεχνολογική πρόοδος, όπως οι καθαρότερες και οικονομικότερες σε κατανάλωση καυσίμων μηχανές, αποτελούν σημαντικά βήματα που όμως δεν μας απαλλάσσουν από το πρόβλημα των εκπομπών που προκαλούνται από τις μεταφορές», δηλώνει.

Στην έκθεση τονίζεται επίσης ότι οι επιδοτήσεις των μεταφορών επηρεάζουν σημαντικά τις επιλογές στον τομέα των μεταφορών. Οι επιδοτήσεις των μεταφορών στην Ευρώπη κυμαίνονται ετησίως μεταξύ € 270 και € 290 δισ. Το ήμισυ σχεδόν των επιδοτήσεων αυτών καταλήγουν στις οδικές μεταφορές, δηλαδή στις λιγότερο φιλικές για το περιβάλλον. Ο ΕΟΠ θα δημοσιεύσει λεπτομερή μελέτη των επιδοτήσεων των μεταφορών τον Μάρτιο του 2007.

Η ρύπανση που προκαλείται από τις μεταφορές επηρεάζει επίσης άμεσα την υγεία μας. Σχεδόν το 25 % του πληθυσμού της ΕΕ-25 ζει σε απόσταση μικρότερη των 500 μέτρων από δρόμο τον οποίο χρησιμοποιούν περισσότερα από τρία εκατομμύρια οχήματα ετησίως. Κατά συνέπεια, σύμφωνα με την έκθεση, τέσσερα περίπου εκατομμύρια έτη ζωής χάνονται κάθε χρόνο ως αποτέλεσμα των υψηλών αυτών επιπέδων ρύπανσης

Σημειώσεις για τον συντάκτη:

Το πλαίσιο της έκθεσης
Η έκθεση του ΕΟΠ, «Transport and Environment: on the way to a new common transport policy» (Μεταφορές και Περιβάλλον: προς μια νέα κοινή πολιτική μεταφορών), είναι η ετήσια δημοσίευση  του μηχανισμού υποβολής εκθέσεων για τις μεταφορές και το περιβάλλον (TERM) του ΕΟΠ, ο οποίος παρακολουθεί την πρόοδο και την αποτελεσματικότητα των προσπαθειών για τo συνδιασμό των στρατηγικών για τις μεταφορές με τις αντίστοιχες για το περιβάλλον.

Η έκθεση αποσκοπεί στο να καλύψει όλες τις χώρες μέλη του ΕΟΠ: τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ, Τουρκία, Νορβηγία, την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και την Ελβετία. Η Ελβετία έγινε μόλις πρόσφατα μέλος του ΕΟΠ και κοινοποιεί στοιχεία μόνο σε ορισμένες περιπτώσεις. Όταν τα στοιχεία είναι ημιτελή, αυτό επισημαίνεται κατά κανόνα στο τμήμα των μεταδεδομένων, όπου περιγράφονται επίσης διάφορες άλλες ομαδοποιήσεις κρατών.

Σύνδεσμοι στο Διαδίκτυο: Έκθεση TERM

Χώρες μέλη του ΕΟΠ: Αυστρία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Γαλλία, Γερμανία, Δανία, Ελβετία, Ελλάδα, Εσθονία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιρλανδία, Ισλανδία, Ισπανία, Ιταλία, Κάτω Χώρες, Κύπρος, Λεττονία, Λιθουανία, Λιχτενστάιν, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Νορβηγία, Ουγγαρία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβακία, Σλοβενία, Σουηδία, Τουρκία, Τσεχική Δημοκρατία και Φινλανδία.

Σχετικά με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος (ΕΟΠ):

Ο ΕΟΠ εδρεύει στην Κοπεγχάγη. Στόχος του οργανισμού είναι να συμβάλλει στη σημαντική και μετρήσιμη βελτίωση του περιβάλλοντος στην Ευρώπη παρέχοντας έγκαιρη, στοχευμένη, συναφή και αξιόπιστη ενημέρωση στους αρμόδιους για τη χάραξη πολιτικής και στο κοινό.