Τα κράτη μέλη της ΕΕ πρέπει να είναι περισσότερο φιλόδοξα προκειμένου να επιτύχουν τον κοινό στόχο για την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές

Η έκθεση του ΕΟΠ «Ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές στην Ευρώπη — 2018» περιγράφει συνοπτικά την πρόοδο που έχει σημειωθεί στην ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην ΕΕ, με βάση τα επίσημα στοιχεία για το 2016, αλλά και τις προκαταρκτικές εκτιμήσεις του ΕΟΠ για το 2017.

Σύμφωνα με την έκθεση, το ποσοστό ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές επί της τελικής χρήσης ενέργειας στην ΕΕ αυξήθηκε από 16,7 % το 2015, σε 17,0 % το 2016 και, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, πρόκειται να αυξηθεί στο 17,4 % το 2017. Παρότι η ΕΕ εξακολουθεί να βρίσκεται στη σωστή πορεία για την επίτευξη του στόχου που έχει θέσει για το 2020, ήτοι να αυξήσει το ποσοστό ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στο 20% της ακαθάριστης τελικής κατανάλωσης ενέργειας, οι αυξήσεις στην τελική κατανάλωση ενέργειας που καταγράφηκαν προσφάτως σε ορισμένα κράτη μέλη επιβραδύνουν τον ρυθμό αύξησης του ποσοστού των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ολόκληρης της ΕΕ.

Για να επιτευχθεί ο στόχος του 2030, τα κράτη μέλη της ΕΕ πρέπει να αυξήσουν συλλογικά το ποσοστό των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας τουλάχιστον στο 32 % της ακαθάριστης τελικής κατανάλωσης ενέργειας. Σύμφωνα με την έκθεση του ΕΟΠ, επί του παρόντος τα ποσοστά χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας παρουσιάζουν σημαντικές διακυμάνσεις μεταξύ των επιμέρους κρατών μελών: από πάνω από το 30 % της ακαθάριστης τελικής κατανάλωσης ενέργειας στην Αυστρία, τη Δανία, τη Φινλανδία, τη Λετονία και τη Σουηδία μέχρι κάτω από το 9 % στο Βέλγιο, το Λουξεμβούργο, τη Μάλτα και τις Κάτω Χώρες.

Άλλα σημαντικά πορίσματα

Το 2017, το 85% της συνολικής νεοεγκατεστημένης ικανότητας παραγωγής ενέργειας στην ΕΕ προερχόταν από ανανεώσιμες πηγές, με την αιολική ενέργεια και τα ηλιακά φωτοβολταϊκά να αντιπροσωπεύουν τα τρία τέταρτα της νέας ικανότητας παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Το ένα τρίτο όλης της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώθηκε στην ΕΕ το 2016 και το 2017 προήλθε από ανανεώσιμες πηγές.

Η θέρμανση και η ψύξη εξακολουθούν να αποτελούν κυρίαρχο τομέα της αγοράς για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στην ΕΕ, με το ποσοστό των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στον τομέα αυτό να ανέρχεται περίπου στο 19 % το 2016 και το 2017. Ο τομέας των μεταφορών υπολείπεται κατά πολύ με το ποσοστό των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας να ανέρχεται μόλις στο 7 % κατά τα ίδια έτη. Το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές που χρησιμοποιείται για τις μεταφορές προέρχεται από βιοκαύσιμα. Για την επίτευξη των στόχων αυτών υπολογίζονται μόνο τα πιστοποιημένα βιοκαύσιμα τα οποία συμμορφώνονται προς τα κριτήρια βιωσιμότητας που προβλέπονται στην οδηγία σχετικά με την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές.

Σύμφωνα με την έκθεση, η ΕΕ εξακολουθεί μεν να είναι ο παγκόσμιος ηγέτης στον τομέα της κατά κεφαλήν ικανότητας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, όμως η Κίνα επενδύει πλέον ολοένα και περισσότερο σε νέες ικανότητες παραγωγής. Το ποσοστό των θέσεων εργασίας που συνδέονται με την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές επί του εργατικού δυναμικού σημειώνει επίσης ταχύτερη αύξηση στη Βραζιλία και την Κίνα σε σύγκριση με την ΕΕ.

Η αυξανόμενη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έχει επιτρέψει στην ΕΕ τη μείωση της ζήτησης για ορυκτά καύσιμα, καθώς και τις σχετιζόμενες με αυτά εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Σύμφωνα με την ανάλυση του ΕΟΠ, οι συνολικές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου της ΕΕ θα ήταν περίπου 9% υψηλότερες το 2016, και 10% υψηλότερες το 2017, αν η αυξανόμενη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μετά το 2005 δεν είχε υποκαταστήσει το 11% της ακαθάριστης εγχώριας κατανάλωσης ορυκτών καυσίμων της ΕΕ κατά την ίδια περίοδο.

Οι εκθέσεις «Ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές στην Ευρώπη» συμπληρώνουν την ετήσια εκτίμηση του ΕΟΠ για την πρόοδο που σημειώνεται προς την επίτευξη των στόχων της ΕΕ για το κλίμα και την ενέργεια, στην έκδοση Τάσεις και προβλέψεις στην Ευρώπη 2018.