Polityka EEA w zakresie danych

Regulamin Europejskiej Agencji Środowiska (EEA) dotyczący danych

Polityka EEA w zakresie danych została wstępnie zatwierdzona przez Zarząd w dniu 20 marca 2013 r. i zaktualizowana w dniu 22 lutego 2018 r.

PREAMBUŁA

Niniejszy regulamin zawiera wytyczne dotyczące przetwarzania danych przez EEA. Regulamin zapewnia spójne i przejrzyste przetwarzanie danych. Celem EEA jest wspieranie udostępniania danych dotyczących środowiska. Wyrażając zgodę na udostępnienie danych, ich właściciele muszą mieć pewność, że dane te będą przetwarzane, rozpowszechniane i potwierdzane we właściwy sposób przy zastosowaniu podobnych zasad i reguł w odniesieniu do wszystkich krajów i zainteresowanych podmiotów.

UWZGLĘDNIAJĄC:

1. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 401/2009 z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie Europejskiej Agencji Środowiska (EEA) oraz Europejskiej Sieci Informacji i Obserwacji Środowiska (EIONET),
2. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 377/2014 z dnia 3 kwietnia 2014 r. ustanawiające program Copernicus i uchylające rozporządzenie (UE) nr 911/2010
3. Dyrektywę 2007/2/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 marca 2007 r. ustanawiającą infrastrukturę informacji przestrzennej we Wspólnocie Europejskiej (INSPIRE) i powiązane przepisy wykonawcze,
4. Dyrektywę 2003/4/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2003 r. w sprawie publicznego dostępu do informacji dotyczących środowiska i uchylającą dyrektywę Rady 90/313/EWG,
5. Dyrektywę 2003/98/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 listopada 2003 r. w sprawie ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego (dyrektywę PSI),
6. Konwencja ONZ z 1998 r. o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska (konwencja z Aarhus) i rozporządzenie (WE) nr 1367/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 września 2006 r. w sprawie zastosowania postanowień konwencji z Aarhus o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska do instytucji i organów Wspólnoty,
7. Dyrektywę 96/9/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 marca 1996 r. w sprawie ochrony prawnej baz danych,
8. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE
9. Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 1159/2013 z dnia 12 lipca 2013 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 911/2010 w sprawie europejskiego programu monitorowania Ziemi (GMES) poprzez ustanowienie warunków rejestracji i licencjonowania dla użytkowników GMES i określenie kryteriów ograniczających dostęp do danych do celów GMES i informacji z usług GMES.

MAJĄC NA UWADZE:

1. Zasady Wspólnego Systemu Informacji o Środowisku (SEIS) jako wspólnie opracowanej inicjatywy Komisji Europejskiej, EEA i krajów członkowskich Agencji i Eionet. Zasady te stanowią, że informacje powinny być:
   - zarządzane jak najbliżej źródła;
   - gromadzone raz i udostępniane innym do wielu celów; łatwo dostępne w celu prostego spełnienia obowiązków sprawozdawczych;
   - łatwo dostępne dla użytkowników końcowych na wszystkich poziomach do celów opracowania nowych strategii i działań;
   - dostępne w celu umożliwienia porównań dotyczących środowiska w odpowiedniej skali geograficznej;
   - w pełni dostępne dla ogółu społeczeństwa w celu umożliwienia uczestnictwa obywateli; obsługiwane za pomocą wspólnego, bezpłatnego i otwartego oprogramowania.
2. Infrastrukturę informacji przestrzennej we Wspólnocie Europejskiej (INSPIRE), która dotyczy tematycznych danych przestrzennych niezbędnych do zastosowań odnoszących się do środowiska i której celem jest udostępnienie odpowiednich i zharmonizowanych informacji geograficznych o wysokiej jakości na potrzeby opracowywania, wdrażania, monitorowania i oceny strategii i działań mających bezpośredni lub pośredni wpływ na środowisko.
   Dyrektywa INSPIRE ustanawia ujednolicone warunki dostępu do zbiorów i usług danych przestrzennych i umożliwia udostępnianie zbiorów i usług danych przestrzennych między organami publicznymi w państwach członkowskich oraz między państwami członkowskimi na rzecz instytucji i organów wspólnotowych.
3. Prace Grupy ds. Obserwacji Ziemi (GEO), która w oparciu o dane przekazywane przez członków i organy uczestniczące (w tym EEA) tworzy Globalną Sieć Systemów Obserwacji Ziemi (GEOSS). Grupa wyraźnie uznaje znaczenie udostępniania danych dla realizacji wizji GEOSS i osiągnięcia spodziewanych korzyści społecznych, dlatego opracowała zasady udostępniania danych w GEOSS.
4. Program Copernicus, który tworzy w Europie możliwości monitorowania Ziemi i będzie dostarczać użytkownikom informacji za pomocą usług polegających na systematycznym monitorowaniu i prognozowaniu stanu poszczególnych podsystemów Ziemi. Copernicus przewiduje pełne, otwarte i bezpłatne udostępnianie danych. 

A także MAJĄC NA UWADZE:

• zadanie EEA, jakim jest zbieranie, zestawianie i ocena informacji na temat środowiska oraz zarządzanie rozpowszechnianiem takich informacji oraz dostępem do nich, zadanie polegające na sporządzaniu ekspertyz dotyczących jakości i wrażliwości środowiska oraz presji i oddziaływań wywieranych na środowisko na terenie Wspólnoty w celu ułatwienia wykorzystywania danych dotyczących środowiska i zapewnienia jednolitych kryteriów ich oceny, tak aby dalej rozwijać i utrzymywać referencyjny ośrodek informacji o środowisku;
• stosowne wykorzystywanie tych informacji przez Komisję w ramach realizacji zadania polegającego na wdrażaniu odpowiednich przepisów UE oraz zapewnieniu zgodności z tymi przepisami.

EEA PRZYJMUJE PODSTAWOWE ZASADY REGULAMINU DOTYCZĄCEGO DANYCH związane z wymianą danych odnoszących się do środowiska

ARTYKUŁ 1: PRZEDMIOT I ZAKRES

Niniejszy regulamin obejmuje dane dotyczące środowiska, które są zbierane, pozyskiwane, przetwarzane i rozpowszechniane przez EEA, w tym przepływy danych w ramach Eionet. Tym samym niniejszy regulamin obejmuje dane, których właścicielem jest EEA, jak i dane będące własnością innych. Znacząca część danych źródłowych udostępnianych na rzecz EEA należy do kategorii danych będących własnością innych organizacji, w szczególności członków EEA/Eionet i krajów współpracujących. Z tych danych źródłowych EEA w ramach swoich obowiązków tworzy produkty z wartością dodaną. Proces ten może także tworzyć wartość dodaną dla innych organizacji lub procesów, na rzecz których takie dane mogą być rozpowszechniane jako źródło danych wejściowych do ich pracy.

ARTYKUŁ 2: CELE

Celem regulaminu dotyczącego danych jest wspieranie, promowanie i umożliwianie:

• ciągłej dostępności najnowszych danych oraz utrzymania długotrwałych serii obserwacji,
• szerszej eksploatacji, ponownego wykorzystywania i rekombinacji danych pochodzących z różnych źródeł w ramach innych systemów i mediów niż te, do których pierwotnie były przeznaczone;
• pełnego, bezpłatnego i otwartego dostępu do wszelkich rodzajów danych, o ile jest to możliwe, przy jednoczesnym poszanowaniu i uznaniu różnorodności modeli biznesowych i własności danych, które to modele umożliwiają powstawanie takich danych,
• ochrony integralności, przejrzystości i identyfikowalności danych, analiz i prognoz dotyczących środowiska,
• uznawania podmiotów przekazujących dane oraz ich praw własności intelektualnej przez cytowanie i licencje dotyczące danych,
• przestrzegania odpowiednich przepisów i wytycznych rządowych w zakresie zarządzania informacjami dotyczącymi środowiska i ich dystrybucji,
• wdrażania zasad udostępniania danych obowiązujących dla INSPIRE, SEIS, Copernicus i GEOSS,
• interoperacyjności oraz stosowania norm europejskich lub międzynarodowych,
• wykorzystywania danych pochodzących z wiedzy społecznościowej i nauki obywatelskiej,
• uznawania jakości danych za pomocą procedur zapewnienia i kontroli jakości udokumentowanych w systemie zarządzania jakością Agencji (QMS). Nie dotyczy to danych pochodzących z wiedzy społecznościowej,
• publikacji odpowiednich metadanych,
• zarządzania danymi pochodzącymi z projektów badawczych finansowanych ze środków UE oraz wymiany takich danych.

ARTYKUŁ 3: PRZEKAZYWANIE DANYCH DO EEA

EEA oczekuje od podmiotów przekazujących dane przestrzegania zasady, że wszystkie dane i produkty finansowane ze środków publicznych powinny być w pełni dostępne do wykorzystywania przez organy publiczne oraz że dane te powinny być udostępniane do wykorzystywania przez inne podmioty przy jak najmniejszych ograniczeniach.

Podmiot przekazujący dane jest zobowiązany jednoznacznie określić prawa własności intelektualnej, warunki wykorzystania lub ponownego wykorzystania, w tym poufność informacji statystycznych, oraz deklaracje jakości w metadanych dla każdego rodzaju danych (metadane, dane rastrowe/obrazowe itp.).

EEA akceptuje i wspiera przekazywanie danych pochodzących z wiedzy społecznościowej i nauki obywatelskiej. EEA będzie wykorzystywać tego rodzaju dane w swoich produktach i usługach, jeżeli uzna to za właściwe, uwzględniając dostępne informacje na temat jakości danych.

ARTYKUŁ 4: DOSTĘP DO DANYCH I ICH REDYSTRYBUCJA

Dostęp do danych obejmuje zarówno dostęp techniczny, jak i regulaminy rządzące tym dostępem.

Produkty tworzone przez EEA są uznawane za dobro publiczne i w miarę możliwości będą udostępnianie na potrzeby innych w sposób pełny, bezpłatny i otwarty.

Wszystkie dane posiadane przez EEA będą udostępniane w najkrótszym możliwym czasie i bez konieczności ponoszenia kosztów, z wyjątkiem przypadków, gdy:

• zastosowanie mają ograniczenia wynikające z obowiązujących przepisów, w tym traktatów międzynarodowych, prawodawstwa Unii Europejskiej lub ustawodawstwa krajowego, w tym w zakresie ochrony danych osobowych, poufności informacji statystycznych, ochrony praw własności intelektualnej oraz ochrony bezpieczeństwa narodowego (tj. bezpieczeństwa państwa), obronności lub bezpieczeństwa publicznego,
• dane udostępniane przez EEA podlegają licencji. Dane pierwotnie udostępnione Agencji przez stronę trzecią mogą podlegać osobnym umowom dostępu do danych i warunkom licencyjnym uzgodnionym z EEA, które mogą ograniczać, jak i kiedy EEA może udostępniać dane innym,
• żądanie dostępu do danych przekracza możliwości EEA.

EEA będzie dążyć do udostępniania danych źródłowych, na których oparte są produkty i usługi EEA, w odniesieniu do:

• danych będących w posiadaniu EEA, które są własnością innych,
• danych będących w posiadaniu EEA, które zostały dostosowane, połączone lub ujednolicone (np. w celu pokrycia zakresu paneuropejskiego),
• danych zlokalizowanych, administrowanych i publicznie dostępnych w innych organach lub przez nie rozpowszechnianych, np. w administracjach krajowych zgodnie z zasadami SEIS,
• danych, w stosunku do których EEA została poproszona o zorganizowanie dostępu, np. w charakterze podmiotu przekazującego dane stronom trzecim (np. Komisji Europejskiej, usługom programu Copernicus, projektom naukowo-badawczym, innym organom publicznym).

Dane będą przekazywane za pomocą usług wyszukiwania, podglądu i, w miarę możliwości, pobierania, które będą zgodne z uznanymi normami ISO, OGC, INSPIRE i innych odpowiednich organów normalizacyjnych. EEA będzie przechowywać dane w wybranej przez siebie lokalizacji oraz dążyć do przekazywania metainformacji dla wszystkich danych. Jeżeli nie wskazano inaczej, zestawy danych podlegają dystrybucji na podstawie otwartej licencji standardowej ODC-BY lub podobnej.

ARTYKUŁ 5: UZNAWANIE ŹRÓDEŁ DANYCH

W ramach standardowej praktyki EEA będzie podawać źródło danych i może oferować możliwość identyfikacji wizualnej przez umieszczenie logo podmiotu przekazującego dane itp. Wszystkie przypadki wykorzystania danych pochodzących z wiedzy społecznościowej lub nauki obywatelskiej będą wyraźnie identyfikowane jako takie przez EEA. EEA może przeprowadzać i publikować analizy porównawcze dotyczące przekazywania danych pod względem wyników i jakości.

ARTYKUŁ 6: GWARANCJA

Dane EEA są przekazywane użytkownikom w stanie zastanym bez żadnej gwarancji, wyraźnej ani domniemanej, w tym dotyczącej jakości i przydatności do użycia w jakimkolwiek celu.

ARTYKUŁ 7: JAKOŚĆ

Podmioty przekazujące dane pozostają bezpośrednio odpowiedzialne za jakość wytwarzanych i rozpowszechnianych przez siebie danych. W odniesieniu do danych wytwarzanych przez EEA Agencja będzie dążyć do publikowania metadanych dotyczących jakości, w tym, w stosownych przypadkach, informacji na temat przejrzystości, dokładności, istotności, aktualności, spójności i porównywalności.

ARTYKUŁ 8: PRZEGLĄD

Postępy w technologiach informacyjno-komunikacyjnych mają wpływ na zbieranie, przetwarzanie i wykorzystywanie danych w innowacyjny sposób. Niniejszy regulamin dotyczący danych ma umożliwiać analizę i wykorzystywanie takich możliwości. Aby umożliwić pełną realizację korzyści z takich postępów, niniejszy regulamin będzie poddawany systematycznym przeglądom.

Załącznik 1 do Regulaminu EEA dotyczącego danych: Definicje

1. Pełny, otwarty i bezpłatny oznacza kompletny, niedyskryminujący i bez opłat.
2. Bez konieczności ponoszenia kosztów w kontekście niniejszego dokumentu oznacza bez ponoszenia kosztów wyższych niż koszt reprodukcji i dostarczenia, bez opłat za dane.
3. Dane dotyczące środowiska definiuje się jako poszczególne elementy lub zapisy (zarówno cyfrowe, jak i analogowe) uzyskiwane z reguły w wyniku pomiarów, obserwacji lub modelowania świata przyrody i wpływu człowieka na ten świat. Obejmuje to dane generowane za pomocą złożonych systemów, takich jak algorytmy wyszukiwania informacji, techniki asymilacji danych i modelowanie.
4. Użytkownicy oznaczają użytkowników uzyskujących dostęp do danych EEA za pomocą platform EEA do rozpowszechniania danych.
5. Produkty i usługi oznaczają wszystkie informacje wynikające z przekształcania lub przetwarzania danych w postaci ocen, usług internetowych, obrazów, wykresów, tekstów lub plików danych zawierających istotną wiedzę fachową. Z reguły związane są z wartością dodaną.
6. Redystrybucja oznacza dystrybucję na rzecz osoby trzeciej innej niż podmiot, który wytworzył przedmiotowe dane lub produkty.
7. Ponowne wykorzystanie oznacza wykorzystanie przez osoby fizyczne lub prawne danych i dokumentów znajdujących się w posiadaniu organów sektora publicznego do celów handlowych lub niehandlowych innych niż pierwotny cel w ramach zadania publicznego, na potrzeby którego wytworzono przedmiotowe dane i dokumenty. Wymiana danych i dokumentów między organami sektora publicznego wyłącznie w celu realizacji ich zadań publicznych nie stanowi ponownego wykorzystania.

Regulamin EEA dotyczący danych można pobrać w formacie pdf.