Narażenie ludności na powszechnie stosowany bisfenol A przekracza dopuszczalne poziomy bezpieczeństwa dla zdrowia

W dokumencie EEA opartym na danych zgromadzonych w ramach Europejskiej inicjatywy w zakresie biomonitoringu człowiekastwierdzono, że nawet 100% osób biorących udział w badaniu z 11 państw UE było prawdopodobnie narażonych na działanie substancji chemicznej powyżej progów bezpieczeństwa dla zdrowia. Budzi to poważne obawy dotyczące zdrowia ogółu ludności UE. W  briefingu EEA  przedstawiono najnowsze informacje na temat narażenia ludzi na bisfenol A, z uwzględnieniem niedawno zakończonego, finansowanego przez UE projektu badań w zakresie biomonitoringu człowieka (HBM4EU). W briefingu podkreślono również potencjalne zagrożenia dla zdrowia wynikające z narażenia osób na szkodliwe poziomy BPA.

Wpływ bisfenolu A na nasze zdrowie

UE jest coraz bardziej zaniepokojona stosowaniem bisfenolu A na dużą skalę w wielu produktach konsumenckich i jego wpływem na zdrowie ludzi. Ludzie są narażeni na BPA głównie poprzez dietę, ponieważ jest on obecny w wielu tworzywach sztucznych powszechnie stosowanych w opakowaniach do żywności i napojów. W kwietniu Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) opublikował swoją najnowszą opinię naukową, w której ponownie ocenił zagrożenia dla zdrowia publicznego wynikające z narażenia na BPA. Stwierdzono w niej również, że istnieją obecnie obawy zdrowotne dla wszystkich grup wiekowych związane z narażeniem żywości na BPA, zwłaszcza z konserw spożywczych, które okazały się najważniejszym źródłem narażenia.

Ponadto EFSA stwierdza, że BPA nawet w bardzo niskich dawkach może uszkodzić ludzki układ odpornościowy. Dane te uzupełniają szereg wcześniej odkrytych szkodliwych skutków dla zdrowia ludzkiego, takich jak zaburzenia funkcjonowania układu hormonalnego, zmniejszoną płodność i alergiczne reakcje skórne.

Najnowsze dane z projektu HBM4EU w zakresie biomonitoringu człowieka potwierdzają wnioski EFSA, ,że narażenie obywateli UE na BPA jest zagrożeniem dla zdrowia. W ramach projektu uzyskano rzeczywiste pomiary całkowitego narażenia wewnętrznego wynikającego z wielu źródeł narażenia. Dane z biomonitoringu poziomów bisfenolu A w ludzkim moczu wskazują, że narażenie jest nadal zbyt wysokie pomimo różnych środków regulacyjnych, które zostały wprowadzone od 2015 r.

Więcej informacji na temat badań z zakresu biomonitoringu człowieka

Europejski projekt w zakresie biomonitoringu człowieka, HBM4EU, realizowano w okresie od stycznia 2017 r. do czerwca 2022 r. W wyniku  projektu uzyskano ogólnoeuropejskie, zharmonizowane dotyczące występowania chemikaliów w populacji UE i związanego z tym wpływu na zdrowie.

Poziomy bisfenolu A i dwóch innych bisfenoli stosowanych jako substytuty BPA (bisfenol S i bisfenol F) zmierzono w moczu u 2 756 dorosłych osób reprezentujących północną, wschodnią, południową i zachodnią Europę z 11 krajów:Chorwacji, Czech, Danii, Francji, Finlandii, Niemiec, Islandii, Luksemburga, Polski, Portugalii i Szwajcarii..  W państwach, które uczestniczyły w badaniu, poziom przekroczenia [wartości dopuszczalnych] wahał się od 71% do 100%. Narażenie populacji na BPA w Europie jest zatem zbyt wysokie i stanowi potencjalne zagrożenie dla zdrowia.

Należy zauważyć, że granica oznaczalności metod analitycznych stosowanych do monitorowania poziomu BPA w ludzkim moczu jest powyżej wartości orientacyjnej dla biomonitoringu człowieka (ang.human biomonitoring guidance value, HBM-GV). Oznacza to, że zgłoszone przekroczenia są wartościami minimalnymi; stąd istnieje prawdopodobieństwo, że w rzeczywistości we wszystkich 11 państwach wskaźniki przekraczają 100% bezpiecznych poziomów.