Samgöngur

Flutningar nota einn þriðja af allri orku í ESB. Megnið af þeirri orku kemur frá olíu. Það þýðir að flutningar bera ábyrgð á stórum hluta af losun gróðurhúsalofttegunda í ESB og eru stór orsakavaldur loftslagsbreytinga. Á meðan flestir aðrir atvinnuvegir svo sem raforkuframleiðsla og iðnaður, hafa dregið úr losun síðan 1990, hefur losun frá flutningum aukist. Þeir eru núna ástæða meira en fjórðungs af heildarlosun gróðurhúsalofttegunda í ESB. Viðsnúningur er ekki í augsýn. Flutningsgeirinn er meiriháttar hindrun fyrir ESB að ná loftslagsmarkmiðum sínum. Bílar, sendibílar, flutningabílar og áætlunarbílar orsaka um 70% af heildarlosun gróðurhúsalofttegunda frá flutningum. Eftirstöðvarnar koma aðallega frá skipaflutningum og flugi.

Flutningar valda einnig ennþá verulegri loftmengun, sérstaklega í borgun. Loftmengunarefni, svo sem svifryk (PM) og köfnunarefnistvíoxíð (NO₂), valda skaða á heilsu manna og umhverfinu. Þrátt fyrir að loftmengun frá flutningum hafi dregist saman síðasta áratuginn vegna innleiðingar eldsneytis gæðastaðla, Euro ökutækja losunarstaðla, og notkunar á hreinni tækni, er styrkur loftmengunarefna enn of mikill.

Hljóðmengun er annað stórt umhverfisheilbrigðisvandamál sem tengist flutningum. Vegaumferð er útbreiddasti uppruni hávaða og meira en 100 milljónir manna verða fyrir áhrifum af skaðlegum hávaðastigum í aðildarríkjum EEA. Loftumferð og járnbrautir eru einnig stór uppruni hávaða.

Ennfremur, hafa flutningsinnviðir alvarleg áhrif á landslagið þar sem þeir skipta náttúrulegum svæðum í litla bletti sem hefur alvarleg áhrif á dýr og plöntur.

Stefna ESB

Að draga úr skaðlegum áhrifum flutninga er mikilvægt stefnumarkmið ESB. Helstu athafnaþættir eru að færa flutninga yfir í þá hættu sem menga minnst og eru skilvirkastir, taka í notkun sjálfbærari flutningatækni, eldsneyti og innviði, og tryggja að flutningaverð endurspegli að fullu skaðleg áhrif á umhverfi og heilsu.

Stefnumörkunarskjöl ESB einbeita sér að því að kolefnisjafna flutninga. 2018 áætlun Framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins „Hrein pláneta fyrir alla: Evrópsk stefnumarkandi langtímasýn fyrir blómstrandi, nútímalegt, samkeppnishæft og loftslagshlutlaust hagkerfi“ leitast við að kortleggja leiðina fyrir skipti yfir í núllaða losun gróðurhúsalofttegunda í ESB fyrir 2050. Fyrir flutninga, undirstrikar hún þörfina á kerfislegri nálgun, leggur áherslu á mikilvægi þess að skipta yfir í hætti með lítilli losun koltvísýrings og ökutæki með engan útblástur, undirstrikar miðlægt hlutverk rafmagnsvæðingar og endurnýjanlegra orkugjafa og þrýstir á um umbætur í rekstarskilvirkni. Hún kallar líka eftir betri deiliskipulagningu og því að gera almenningssamgöngur að raunverulegum valkosti. Á svipaðan hátt, hefur „Evrópsk áætlun og hreyfanleika með lítilli losun“ frá 2016, einangrað skilvirkara flutningskerfi, hraða innleiðingu eldsneytis með litla losun og umskipti yfir í ökutæki með litla eða enga losun sem forgangssvæði fyrir aðgerðir.

Þar að auki tekur löggjöf ESB beint á umhverfis- og heilsuáhrifum flutninga með því að setja bindandi reglur. Þær eru meðal annars losunarmörk fyrir bíla, sendibíla, flutningabíla og áætlunarbíla, sérstakar kröfur til flutningseldsneytis og hávaðakort og hávaðastjórnunar aðgerðaáætlanir fyrir helstu flutningainnviði eins og flugvelli.

Aðgerðir EEA

EEA safnar og gefur út gögn um alla nýja bíla og sendibíla sem skráðir eru í Evrópu í samræmi við ESB reglugerðir (EC) nr. 443/2009 og (EU) nr. 510/2011. Þessi gögn eru nauðsynleg til að leggja mat á skilvirkni nýja ökutækjaflotans og innihalda ennfremur upplýsingar um CO₂ losun og þyngd ökutækja. Í framtíðinni mun gagnasöfnunin einnig ná yfir flutninga- og áætlunarbíla. EEA safnar landsupplýsingum um gróðurhúsalofttegundir og loftmengunarefni frá aðildarríkjum sínum, sem gefa mikilvæga innsýn í framlag flutninga til loftslagsbreytinga og loftmengunar í Evrópu. Enn fremur, sér EEA um tilkynningarferli samkvæmt Tilskipun um gæði eldsneytis 98/70/EC, sem setur kröfur á eldsneytissala um að draga úr magni gróðurhúsalofttegunda í eldsneyti sem fer til flutninga á vegum.

Önnur lykilstarfsemi EEA er Flutninga- og umhverfistilkynningakerfið (TERM). Í gegnum þetta kerfi fylgist EEA með umhverfisframmistöðu flutninga í Evrópu. TERM reiðir sig á sett vísa sem notað er til að mæla framvindu í átt að uppfyllingu flutningatengdra stefnumarkmiða. EEA gefur einnig út árlega skýrslu um núverandi þróun á sviði flutninga sem einbeitir sér að mismunandi efni á hverju ári. Rannsóknir á skerfi flutninga í hljóðmengun er einnig á meðal verkefna EEA.