Aġenziji tal-UE: tinħtieġ aktar ħidma biex is-sustanzi kimiċi jsiru sikuri u sostenibbli

L-għadd ta’ sustanzi kimiċi industrijali, skrutinizzati skont il-leġiżlazzjoni tal-UE dwar is-sustanzi kimiċi biex tiġi ddeterminata s-sikurezza tagħhom, żdied b’mod sostanzjali. L-awtoritajiet issa għandhom għarfien ħafna aħjar dwar il-karatteristiċi perikolużi tas-sustanzi kimiċi li jintużaw madwar l-UE, li jirriżulta f’ħafna azzjonijiet biex jiġu minimizzati u kkontrollati r-riskji ta’ diversi gruppi ta’ sustanzi. 

Skont ir-rapport ta’ sinteżi konġunt tal-EEA u l-ECHA dwar il-qafas tal-indikaturi tal-UE għas-sustanzi kimiċi, l-użu ġenerali tas-sustanzi kimiċi l-aktar dannużi (b’mod partikolari dawk li huma karċinoġeniċi, mutaġeniċi u tossiċi għar-riproduzzjoni) għadu qed jikber iżda aktar bil-mod mit-tkabbir ġenerali tas-suq tas-sustanzi kimiċi. Qed tiżdied il-pressjoni biex jiġi evitat l-użu tal-hekk imsejħa sustanzi ta’ tħassib u biex jiġu implimentati l-prinċipji tal-qafas “sigur u sostenibbli mid-disinn”. 

Hemm bżonn li jiġi żgurat b’mod aktar effettiv li l-prodotti tal-konsumatur ma jkunx fihom is-sustanzi l-aktar dannużi, pereżempju sustanzi kimiċi li huma interferenti endokrinali, li jaffettwaw b’mod negattiv is-sistema tal-ormoni, jew sustanzi li huma persistenti, bijoakkumulattivi u tossiċi, li jippreżentaw riskju għas-snin li ġejjin anke wara li l-użu tagħhom ikun waqaf. 

Huma meħtieġa aktardatau informazzjoni biex jinftiehem aħjar l-esponiment tal-bniedem u tal-ambjent għal dawk is-sustanzi kimiċi l-aktar dannużi u l-impatti tagħhom. Madankollu, l-indikaturi juru b’mod ċar li l-bidla għal sustanzi kimiċi sikuri u sostenibbli għandha tkompli u għandha saħansitra tiġi aċċellerata.

Is-saħħa taċ-ċittadini Ewropej u l-ambjent tagħna għandha tkun prijorità u din l-ewwel valutazzjoni komparattiva li qatt saret turi li filwaqt li s-sustanzi kimiċi għandhom rwol pożittiv f’ħajjitna, hija meħtieġa b’mod urġenti azzjoni ulterjuri biex jiġu indirizzati r-riskji ppreżentati mill-użu ta’ sustanzi mhux sikuri u mhux sostenibbli. L-għarfien li qed jiġi ġġenerat f’din il-valutazzjoni se jgħinna nimxu lejn sustanzi kimiċi sikuri u sostenibbli fil-futur.

Leena Ylä-Mononen
Id-Direttriċi Eżekuttiva tal-EEA

Jeħtieġ li naċċelleraw it-tranżizzjoni lejn sustanzi kimiċi sikuri u sostenibbli. L-azzjoni mill-awtoritajiet u l-industrija għenet biex jiġu minimizzati u kkontrollati r-riskji minn sustanzi kimiċi perikolużi. Iżda jeħtieġ li nżidu aktar l-għarfien dwar is-sustanzi kimiċi u nappoġġjaw l-immaniġġjar tar-riskji ta’ gruppi ta’ sustanzi kimiċi biex nipproteġu lin-nies u lill-ambjent.

Sharon McGuinness
Id-Direttriċi Eżekuttiva tal-ECHA

Ir-rapport huwa bbażat fuq sett ta’ 25 indikatur ewlieni, ippubblikati llum ukoll, li jimmonitorjaw l-ixprunaturi u l-impatti tat-tniġġis kimiku fl-Ewropa. 

L-indikaturi sejrin jiġu aġġornati b’mod regolari sabiex jimmonitorjaw it-tniġġis kimiku u jkejlu l-effikaċja tal-leġiżlazzjoni Ewropea dwar is-sustanzi kimiċi. Ir-rapport jipprovdi valutazzjoni ġenerali tal-progress skont l-istrateġija tal-UE dwar is-sustanzi kimiċi għas-sostenibbiltà lejn ambjent ħieles mis-sustanzi tossiċi (CSS)

Sejbiet ewlenin 

• It-tranżizzjoni lejn sustanzi kimiċi aktar sikuri u aktar sostenibbli qed tagħmel progress f’xi oqsma filwaqt li f’oħrajn għadha kif bdiet.
• L-azzjoni mill-awtoritajiet u l-industrija appoġġat il-minimizzazzjoni u l-kontroll tar-riskji minn diversi gruppi ta’ sustanzi kimiċi perikolużi. Għaddejjin sforzi biex jiżdied l-għarfien dwar il-perikli kimiċi u tiġi appoġġata l-azzjoni ta’ ġestjoni tar-riskju fejn meħtieġ.
• Id-datadisponibbli tissuġġerixxi li ftit li xejn hemm evidenza ta’ progress lejn l-eliminazzjoni ta’ sustanzi ta’ tħassib mill-iskart u mill-materjali sekondarji. Dan huwa ostaklu għat-tranżizzjoni lejn ekonomija aktar ċirkolari.
• L-emissjonijiet ta’ ċerti sustanzi kimiċi fl-ilma u fl-arja naqsu wara regolamenti speċifiċi tal-UE (eż. dwar l-emissjonijiet industrijali) u azzjonijiet internazzjonali, iżda huma meħtieġa aktar miżuri biex jintlaħqu livelli ta’ konċentrazzjoni li mhumiex ta’ ħsara għas-saħħa tal-bniedem u għall-ambjent. L-emissjonijiet mill-industrija għadhom iwasslu għal spejjeż kbar f’termini ta’ ħsara għas-saħħa tal-bniedem u tal-ekosistema.
• Il-bijomonitoraġġ uman joffri l-opportunità li wieħed jifhem l-esponiment uman għas-sustanzi kimiċi minn sorsi multipli u b’hekk ir-riskji għas-saħħa assoċjati mat-tniġġis kimiku. Bħala tali, il-bijomonitoraġġ jifforma għodda ewlenija biex titkejjel l-effettività tal-leġiżlazzjoni dwar is-sustanzi kimiċi fil-protezzjoni tas-saħħa tal-bniedem u tal-ambjent.

Il-qafas ta’ indikaturi tal-UE għas-sustanzi kimiċi

Il-politiki tal-UE dwar is-sustanzi kimiċi għandhom l-għan li jindirizzaw l-isfida tal-produzzjoni u l-użu tas-sustanzi kimiċi biex jindirizzaw il-ħtiġijiet tas-soċjetà filwaqt li jirrispettaw il-limiti planetarji u jevitaw il-ħsara lill-bnedmin u lill-ambjent. L-istrateġija tal-UE dwar Sustanzi Kimiċi għal Sostenibbiltà (CSS) għandha l-għan li tikseb din il-viżjoni permezz ta’ għadd ta’ miżuri li jinkludu azzjonijiet li jappoġġaw l-innovazzjoni għal sustanzi kimiċi sikuri u sostenibbli, isaħħu l-protezzjoni tas-saħħa tal-bniedem u tal-ambjent, jissimplifikaw u jsaħħu l-qafas legali dwar is-sustanzi kimiċi u jibnu bażi ta’ għarfien komprensiva biex tappoġġa t-tfassil ta’ politika bbażat fuq l-evidenza. 

L-EEA, l-ECHA u l-Kummissjoni Ewropea żviluppaw sett ta’ indikaturi ewlenin biex jappoġġaw l-għanijiet tal-istrateġija. 

Il-qafas għandu dashboard online  u l-indikaturi huma aċċessibbli wkoll permezz ta’ dan id-dashboard.