sonraki
önceki
öğeler

Politika bağlamı

Sayfa Son değiştirilme 23.11.2023
Avrupa Birliği dahilinde, Altıncı Çevre Eylem Programı (6. ÇEP), insan sağlığı ve çevre için kabul edilemez etki ve risklere yol açmayan hava kalitesi düzeylerine ulaşılmasını amaçlamaktadır. AB, hava kirliliği maruziyetini azaltmak için pek çok düzeyde eylemde bulunmaktadır: mevzuat yoluyla, hava kirliliğinden sorumlu sektörlerle işbirliği yaparak, ulusal, böglesel makamlar ve sivil toplum kuruluşları ve araştırmalar yoluyla. AB politikaları hava kirliliği maruziyetini, emisyonları azaltarak ve hava kalitesi için sınır ve hedef değerler belirleyerek azaltmayı amaçlamaktadır.

Avrupa için Temiz Hava (CAFE) programı, 6. ÇEP kapsamında oluşturulmuş olup, hava kirliliğiyle ilgili uzun vadeli, stratejik ve bütünleşik politika tavsiyeleri sunmaktadır. CAFE programına dayanan 2005 tarihli Hava Kirliliğine İlişkin Tematik Strateji, 2020'ye yönelik olarak Avrupa hava kalitesi politikası için iddialı ama uygun maliyetli hedef ve tedbirler belirlemektedir.

Hava kirletici emisyonları

Üye Devlet düzeyinde, Ulusal Emisyon Tavan Değerleri Direktifi (NEC Direktifi), insan sağlığına ve çevreye zarar veren dört anahtar hava kirletici maddenin (nitrojen oksit, kükürt dioksit, metan olmayan uçucu organik bileşikler ve amonyak) emisyonları için emisyon tavan (veya sınır) değerleri getirmektedir. Avrupa Komisyonu NEC Direktifini 2008'in sonunda gözden geçirmiştir. Burada ayrıntılı bilgi sunulmaktadır.

Diğer anahtar AB mevzuatı belirli kaynaklardan çıkan hava kirletici emisyonlarının azaltılmasına yönelik olup, bu kaynaklar, söz gelimi, aşağıdaki gibidir:

Uluslararası olarak, hava kirliliği emisyonları hususu UNECE Uzun Menzilli Sınırlarötesi Hava Kirliliği Sözleşmesi (LRTAP Sözleşmesi) ve bunun protokollerinde de ele alınmaktadır. LRTAP Sözleşmesi kapsamındaki Gothenburg 'çoklu kirletici' protokolü AB NEC Direktifindekilere eş veya bunlardan daha az iddialı ulusal emisyon tavan değerleri içermektedir.

Hava kalitesi

AB'nın yeni hava kalitesi direktifi olan Avrupa için Ortam Havası Kalitesi ve Daha Temiz Hava Direktifi, Hava Kirlililiği Tematik Stratejisi kapsamında hava kirliliğini ele alan en önemli tedbirlerden biridir. Ortam havasındaki PM2,5 (ince parçacıklı madde) konsantrasyonlarına ilişkin sınır değerler içeren ilk AB direktifidir. Bu direktif ayrıca hava kalitesine ilişkin mevzuatın mevcut farklı parçalarını tek bir direktifte birleştirmektedir. Hükümetlere mevzuatlarını bu Direktifin hükümleriyle uyumlaştırmak için (11 Haziran 2008 itibariyle) iki yıl verilmiştir.

O zamana kadar mevcut AB hava kalitesi politika çerçevesi yürürlüktedir. Bu mevzuat bir dizi hava kirletici madde için sağlık temelli standartlar ve hedefler getirmiş olup, bunun içinde aşağıdakiler yer almaktadır:

  • Hava Kalitesi Çerçeve Direktifi. Bu Direktif, Üye Devletler'de hava kalitesinin değerlendirilmesi ve yönetimiyle ilgili temel ilkeleri tanımlamaktadır. Direktif ayrıca, takip eden mevzuatta (dört 'Kardeş' Direktif) hava kalitesi standartları ve hedefleri geliştirilmiş ve belirlenmiş olan kirleticileri de listelemektedir;
  • AB Üye Devletleri'nde ortam havası kirliliğini ölçen ağlardan ve münferit istasyonlardan alınan bilgi ve verilerin karşılıklı değişimini sağlayan 'Bilgi Değişimi' Kararı.

Hava kirliliği politikaları ve mevzuatına ilişkin ayrıntılı bilgi için: Avrupa Komisyonu'nun Çevre Genel Müdürlüğü

Permalinks

Geographic coverage

Belge İşlemleri