Zerowy poziom zanieczyszczeń: wiele europejskich kąpielisk spełnia najwyższe normy jakości

Z opublikowanego dzisiaj rocznego sprawozdania dotyczącego wody w kąpieliskach wynika, że w 2021 r. prawie 85 proc. kąpielisk w Europie spełniało najbardziej rygorystyczne unijne wymogi dotyczące wody „doskonałej” jakości. Ocena stanowi dobrą wskazówkę co do tego, gdzie tego lata pływający mogą znaleźć najwyższej jakości kąpieliska w całej Europie. Ocena sporządzona przez Europejską Agencję Środowiska (EEA) we współpracy z Komisją Europejską opiera się na monitorowaniu 21 859 kąpielisk w całej Europie. Obejmuje ona państwa członkowskie UE, Albanię i Szwajcarię na przestrzeni całego 2021 r.

Europejski komisarz ds. środowiska, oceanów i rybołówstwa Virginijus Sinkevičius powiedział: Sprawozdanie to przynosi dobre wiadomości dla tych, którzy rezerwują zasłużone letnie wakacje w pięknych europejskich kąpieliskach. Niezależnie od tego, czy miejscem docelowym jest grecka plaża, węgierskie jezioro czy francuska rzeka, możemy mieć pewność, że zdecydowana większość kąpielisk charakteryzuje się doskonałą jakością. Jest to korzystne dla środowiska, naszego zdrowia i europejskiego przemysłu turystycznego w czasach odbudowy po pandemii. Zobowiązujemy się do utrzymania tego poziomu oraz do dalszej poprawy na drodze do osiągnięcia naszego celu zerowego poziomu zanieczyszczeń.

Hans Bruyninckx, dyrektor wykonawczy EEA, stwierdził: Tegoroczne wyniki są dowodem na to, że ponad 40 lat działań UE na rzecz poprawy jakości wody w kąpieliskach w całej Europie przyniosło korzyści zarówno dla naszego zdrowia, jak i środowiska. Plan działania UE na rzecz eliminacji zanieczyszczeń oraz przegląd unijnej dyrektywy dotyczącej jakości wody w kąpieliskach jeszcze bardziej umocnią nasze zobowiązanie do zapobiegania zanieczyszczeniom i ich ograniczania w nadchodzących dziesięcioleciach.

Najważniejsze ustalenia zawarte w sprawozdaniu

Ze sprawozdania wynika, że jakość wód w kąpieliskach nadbrzeżnych, które stanowią dwie trzecie wszystkich kąpielisk, jest ogólnie lepsza niż jakość wód w kąpieliskach śródlądowych. W 2021 r. 88 proc. kąpielisk przybrzeżnych UE sklasyfikowano jako kąpieliska najwyższej jakości w porównaniu z 78,2 proc. kąpielisk śródlądowych. Od czasu przyjęcia dyrektywy dotyczącej jakości wody w kąpieliskach w 2006 r. odsetek „doskonałych” kąpielisk wzrósł i w ostatnich latach ustabilizował się na poziomie około 88 proc. w przypadku kąpielisk przybrzeżnych i 78 proc. w przypadku kąpielisk śródlądowych.

W sprawozdaniu stwierdzono, że w 2021 r. minimalne normy jakości wody zostały spełnione w 95,2 proc. kąpielisk. W Austrii, na Malcie, w Chorwacji, Grecji, na Cyprze, w Danii i Niemczech co najmniej 90 proc. kąpielisk spełnia wymogi „doskonałej” jakości wody.

Od 2013 r. spadł odsetek kąpielisk niedostatecznej jakości. W 2021 r. niedostateczne wody w kąpieliskach stanowiły 1,5 proc. wszystkich kąpielisk w UE w porównaniu z 2 proc. w 2013 r. Niedostateczna jakość jest często wynikiem krótkotrwałego zanieczyszczenia. W sprawozdaniu podkreślono, że lepsza ocena źródeł zanieczyszczenia i wdrożenie środków zintegrowanej gospodarki wodnej może przyczynić się do poprawy jakości wody.

Oprócz sprawozdania dotyczącego jakości wody w kąpieliskach EEA opublikowała również zaktualizowaną interaktywną mapę pokazującą wyniki dla każdego kąpieliska. Dostępne są również zaktualizowane sprawozdania krajowe, jak również informacje na temat wdrażania dyrektywy w poszczególnych krajach.

Kontekst

W ostatnich dziesięcioleciach jakość wody w kąpieliskach w Europie znacznie się poprawiła dzięki systematycznemu monitorowaniu i zarządzaniu wprowadzonemu na mocy unijnej dyrektywy dotyczącej jakości wody w kąpieliskach i innych unijnych przepisów w zakresie ochrony środowiska, w tym dyrektywy dotyczącej oczyszczania ścieków komunalnych.

Unijne przepisy dotyczące wody w kąpieliskach określają, czy jakość wody w kąpieliskach można sklasyfikować jako „doskonałą”, „dobrą”, „dostateczną” czy „niedostateczną” w zależności od ilości wykrytych bakterii kałowych. W przypadkach gdy jakość wody zostaje sklasyfikowana jako „niedostateczna”, państwa członkowskie powinny zastosować pewne środki, takie jak zakaz kąpieli lub publikacja ostrzeżeń zawierających informacje dla użytkowników kąpielisk, a także podjąć odpowiednie działania naprawcze.

Przepisy te doprowadziły do znacznego ograniczenia ilości nieoczyszczonych lub częściowo oczyszczonych ścieków komunalnych i przemysłowych trafiających do wody w kąpieliskach. W rezultacie pływanie jest możliwe również na wielu obszarach wód powierzchniowych zlokalizowanych w miastach, które wcześniej były silnie zanieczyszczone.

Komisja Europejska przeprowadza obecnie przegląd dyrektywy dotyczącej jakości wody w kąpieliskach. Ma on pomóc w ocenie, czy obecne przepisy są nadal adekwatne do celu ochrony zdrowia publicznego i poprawy jakości wody, czy też istnieje potrzeba poprawy istniejących ram, w szczególności poprzez uwzględnienie nowych parametrów.

Wszystkie państwa członkowskie UE oraz Albania i Szwajcaria monitorują swoje kąpieliska zgodnie z przepisami unijnej dyrektywy dotyczącej jakości wody w kąpieliskach.

Wdrożenie dyrektywy dotyczącej jakości wody w kąpieliskach wspierają szerokie ramy prawne UE dotyczące wody obejmujące: ramową dyrektywę wodną, dyrektywę w sprawie środowiskowych norm jakości, dyrektywę w sprawie ochrony wód podziemnych, dyrektywę ramową w sprawie strategii morskiej oraz dyrektywę dotyczącą oczyszczania ścieków komunalnych.

Więcej informacji

Ocena jakości wody w kąpieliskach w 2021 r., w tym zestawienie informacji dotyczących poszczególnych krajów i interaktywna mapa

Przepisy UE dotyczące jakości wody w kąpieliskach

Przegląd dyrektywy dotyczącej jakości wody w kąpieliskach

Biuro prasowe Europejskiej Agencji Środowiska (EEA):

Constant Brand, constant.brand@eea.europa.eu

Telefon: +45 21741872

Antti Kaartinen, antti.kaartinen@eea.europa.eu

Telefon: +45 23361381