Verontreiniging tot nul terugbrengen: groot aantal badzones in Europa voldoet aan hoogste kwaliteitsnormen

Volgens het vandaag gepubliceerde jaarlijkse zwemwaterverslag voldeed in 2021 bijna 85 % van de Europese zwemwaterlocaties aan de strengste waterkwaliteitsnorm (“uitstekend”) van de EU. De beoordeling geeft een goede indicatie waar zwemmers deze zomer de beste badzones in Europa kunnen vinden. De beoordeling, die door het Europees Milieuagentschap (EEA) in samenwerking met de Europese Commissie is opgesteld, is gebaseerd op de monitoring van 21 859 zwemwaterlocaties in heel Europa. Deze monitoring omvat zwemwaterlocaties in alle EU-lidstaten plus Albanië en Zwitserland en is over heel 2021 uitgevoerd.

Virginijus Sinkevičius, commissaris voor Milieu, Oceanen en Visserij: “Dit verslag is goed nieuws voor diegenen onder ons die een welverdiende zomervakantie willen boeken in de buurt van Europa's fraaie badzones. Of onze bestemming nu een Grieks strand, een Hongaars meer of een Franse rivier is, we kunnen er zeker van zijn dat het zwemwater in de overgrote meerderheid van de gevallen van uitstekende kwaliteit is. Dat is goed voor het milieu, voor onze gezondheid en voor de Europese toeristische sector nu die zich herstelt van de pandemie. Wij zijn vastbesloten deze normen te handhaven en verder te verbeteren op weg naar onze doelstelling om de verontreiniging tot nul terug te dringen.”

Hans Bruyninckx, uitvoerend directeur van het EEA: “De resultaten van dit jaar tonen aan dat meer dan 40 jaar EU-actie ter verbetering van de zwemwaterkwaliteit in heel Europa zowel onze gezondheid als het milieu ten goede is gekomen. Het EU-actieplan om de verontreiniging tot nul terug te brengen en de herziening van de zwemwaterrichtlijn van de EU zullen ons engagement om verontreiniging de komende decennia te voorkomen en terug te dringen, verder versterken.”

Belangrijkste bevindingen van het verslag

Uit het verslag blijkt dat de kwaliteit van de badzones aan de kust, die twee derde van de totale badzones uitmaken, over het algemeen beter is dan die van de badzones in het binnenland. In 2021 werd 88 % van de badzones aan de kust van de EU aangemerkt als van uitstekende kwaliteit, tegenover 78,2 % van de badzones in het binnenland. Sinds de vaststelling van de zwemwaterrichtlijn in 2006 is het aandeel “uitstekende” locaties toegenomen en de afgelopen jaren gestabiliseerd op ongeveer 88 % voor kustwateren en 78 % voor locaties in het binnenland.

In het verslag wordt vastgesteld dat in 2021 op 95,2 % van de locaties aan de minimumkwaliteitsnormen voor het water werd voldaan. In Oostenrijk, Malta, Kroatië, Griekenland, Cyprus, Denemarken en Duitsland voldoet 90 % of meer van het zwemwater aan de kwaliteitsnorm “uitstekend”.

Het aandeel locaties van slechte kwaliteit is sinds 2013 gedaald. In 2021 waren slechte zwemwateren goed voor 1,5 % van alle locaties in de EU, tegenover 2 % in 2013. Slechte kwaliteit is vaak het gevolg van verontreiniging op korte termijn. In het verslag wordt benadrukt dat betere beoordelingen van de bronnen van verontreiniging en de uitvoering van geïntegreerde waterbeheermaatregelen de waterkwaliteit kunnen helpen verbeteren.

Naast het zwemwaterverslag van dit jaar heeft het EEA ook een bijgewerkte interactieve kaart gepubliceerd waarop de prestaties van alle zwemwaterlocaties worden weergegeven. Geactualiseerde landenverslagen en meer informatie over de uitvoering van de richtlijn in de verschillende landen zijn eveneens beschikbaar.

Achtergrond

De kwaliteit van het zwemwater in Europa is de afgelopen decennia sterk verbeterd als gevolg van systematische monitoring en beheer die zijn ingevoerd in het kader van de zwemwaterrichtlijn van de EU en andere EU-milieuwetgeving, waaronder de richtlijn inzake de behandeling van stedelijk afvalwater.

In de wetgeving is vastgesteld of de zwemwaterkwaliteit als “uitstekend”, “goed”, “aanvaardbaar” of “slecht” moet worden beoordeeld, afhankelijk van het gehalte aan gedetecteerde fecale bacteriën. Wanneer het water als “slecht” wordt beoordeeld, moeten de EU-lidstaten bepaalde maatregelen nemen, zoals het verbieden of afraden van zwemmen, het publiek informeren en passende corrigerende maatregelen treffen.

Deze regels hebben geleid tot een drastische vermindering van onbehandeld of gedeeltelijk behandeld stedelijk en industrieel afvalwater dat in zwemwater terechtkomt. Hierdoor is zwemmen ook mogelijk in veel stedelijke oppervlaktewatergebieden die voorheen zwaar vervuild waren.

De Europese Commissie werkt momenteel aan een herziening van de zwemwaterrichtlijn. Het doel is om te beoordelen of de huidige regels nog geschikt zijn om de volksgezondheid te beschermen en de waterkwaliteit te verbeteren, dan wel of het bestaande kader moet worden verbeterd, met name door rekening te houden met nieuwe parameters.

Alle EU-lidstaten plus Albanië en Zwitserland houden overeenkomstig de bepalingen van de zwemwaterrichtlijn van de EU toezicht op hun zwemwaterlocaties.

De tenuitvoerlegging van de zwemwaterrichtlijn wordt ondersteund door een breed EU-kader voor waterwetgeving, waaronder de kaderrichtlijn water, de richtlijn inzake milieukwaliteitsnormen, de grondwaterrichtlijn, de kaderrichtlijn mariene strategie en de richtlijn inzake de behandeling van stedelijk afvalwater.

Meer informatie

Beoordeling van de zwemwaterkwaliteit van 2021, met inbegrip van informatiebladen over individuele landen en een interactieve kaart (in het Engels)

EU-regels voor de zwemwaterkwaliteit

Herziening van de zwemwaterrichtlijn

Persdienst van het Europees Milieuagentschap (EEA):

Constant Brand, constant.brand@eea.europa.eu

Tel. +45 2174 1872

Antti Kaartinen, antti.kaartinen@eea.europa.eu

Tel. +45 2336 1381