Το νέο εργαλείο παρακολούθησης του ΕΟΠ εξετάζει την πρόοδο που έχει σημειωθεί στην Ευρώπη όσον αφορά την κυκλικότητα των πλαστικών

Το εργαλείο παρακολούθησης, το οποίο αποτελεί μία από τις θεματικές ενότητες του ευρύτερου Circularity Metrics Lab [Εργαστηρίου Μετρήσεων Κυκλικότητας], εξετάζει την πρόοδο που έχει σημειωθεί όσον αφορά την κυκλικότητα των πλαστικών σε ολόκληρη την Ευρώπη. Το εργαλείο παρέχει λεπτομερή στοιχεία σχετικά με την κυκλικότητα των πλαστικών, καθώς και τεχνικής φύσεως πληροφορίες για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, τους ενδιαφερόμενους φορείς και το κοινό. Η ενότητα θα επικαιροποιείται σε ετήσια βάση με τα πιο πρόσφατα δεδομένα και τις νέες ροές δεδομένων που προκύπτουν.

Το Εργαστήριο Μετρήσεων Κυκλικότητας του ΕΟΠ διενεργεί ένα ευρύ φάσμα μετρήσεων σχετικά με τη μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία. Η πρωτοβουλία αυτή εξετάζει τα μη βιώσιμα πρότυπα παραγωγής και κατανάλωσης πλαστικών, τα οποία συμβάλλουν σημαντικά στη σπατάλη, τη ρύπανση, την κλιματική αλλαγή και άλλες περιβαλλοντικές επιπτώσεις.

Μαζί με το νέο εργαλείο παρακολούθησης, το νέο ενημερωτικό δελτίο του ΕΟΠ με τίτλο «The role of plastics in Europe’s circular economy» [Ο ρόλος των πλαστικών στην κυκλική οικονομία της Ευρώπης] καταδεικνύει ότι η κατανάλωση πλαστικών προβλέπεται να αυξηθεί τόσο στην Ευρώπη όσο και παγκοσμίως.

Το ενημερωτικό δελτίο συγκεντρώνει δεδομένα από διάφορες πηγές για την αξιολόγηση της τρέχουσας κατάστασης όσον αφορά την παραγωγή και την κατανάλωση πλαστικών, καθώς και των περιβαλλοντικών και κλιματικών επιπτώσεών της. Διερευνά επίσης στρατηγικές για τη μετάβαση της Ευρώπης προς μια κυκλική οικονομία για τα πλαστικά. 

Η θεματική ενότητα για τα πλαστικά υποστηρίζει τη συμβολή της ΕΕ στις διεθνείς προσπάθειες για τον περιορισμό της ρύπανσης από πλαστικά. Η διακυβερνητική διαπραγματευτική επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για τη ρύπανση από πλαστικά (INC) επεξεργάζεται μια διεθνή, νομικά δεσμευτική συμφωνία για την εξάλειψη της ρύπανσης από πλαστικά, συμπεριλαμβανομένης της θαλάσσιας ρύπανσης. Μια κρίσιμη συνιστώσα αυτών των συζητήσεων είναι η θέσπιση ισχυρών μηχανισμών παρακολούθησης για την υποστήριξη και την παρακολούθηση των δεσμεύσεων που ενδέχεται να συμφωνηθούν εντέλει στο πλαίσιο της εν λόγω διεθνούς διαδικασίας.

Το Ευρωπαϊκό Θεματικό Κέντρο για την Κυκλική Οικονομία και τη Χρήση Πόρων του ΕΟΠ εκπόνησε υποστηρικτική έκθεση στην οποία επισημαίνονται κενά γνώσεων και προτείνονται βελτιώσεις στις προσπάθειες συλλογής και παρακολούθησης δεδομένων. Επί του παρόντος, τα περισσότερα δεδομένα σχετικά με την παραγωγή και την κατανάλωση πλαστικών προέρχονται από τη βιομηχανία, γεγονός που υποδεικνύει την ανάγκη μεγαλύτερης συμμετοχής των δημόσιων αρχών.

Βασικά στοιχεία που συνελέγησαν από το εργαλείο παρακολούθησης των πλαστικών:

• Η κατανάλωση πλαστικών στην Ευρώπη είναι υψηλή και αναμένεται να αυξηθεί σύμφωνα με τις προβλεπόμενες αυξήσεις στην παγκόσμια παραγωγή πλαστικών.
• Η κατανάλωση και η παραγωγή πλαστικών επηρεάζουν αρνητικά το περιβάλλον και συμβάλλουν στην κλιματική αλλαγή. Στις ευρωπαϊκές ακτές εκβράζονται ολοένα και περισσότερα θαλάσσια απορρίμματα και μεγάλες ποσότητες μικροπλαστικών  εισέρχονται στο περιβάλλον, η δε μελλοντική αύξηση της κατανάλωσης πλαστικών σημαίνει ότι οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου (GHG) από την αλυσίδα αξίας είναι πιθανό να αυξηθούν.
• Η κυκλικότητα των πλαστικών αυξάνεται με αργό ρυθμό. Ωστόσο, υπάρχουν ενθαρρυντικές τάσεις: η ικανότητα μηχανικής ανακύκλωσης αυξάνεται, οι εξαγωγές πλαστικών αποβλήτων της ΕΕ μειώνονται, η ικανότητα παραγωγής βιοπλαστικών αυξάνεται με αργούς ρυθμούς, όπως και η χρήση ανακυκλωμένων πλαστικών.
• Η ανάπτυξη μιας κυκλικής οικονομίας είναι ζωτικής σημασίας για να καταστούν τα πλαστικά πιο βιώσιμα, αποτελεί δε κεντρικό στόχο της στρατηγικής και της πρόσφατης νομοθεσίας της ΕΕ για τα πλαστικά, καθώς και μέρος των διαπραγματεύσεων της συνθήκης των Ηνωμένων Εθνών για την εξάλειψη της ρύπανσης από τα πλαστικά.