Nieuwe monitoringtool van het EEA evalueert de vooruitgang op het gebied van circulair plastic in Europa

De monitoringtool, een van de thematische modules van het bredere Circularity Metrics Lab, gaat in op de vooruitgang die is geboekt op het gebied van ciculair plastic in heel Europa. De tool biedt gedetailleerde inzichten in de circulariteit van kunststoffen, met technische informatie voor beleidsmakers, belanghebbenden en het publiek. De module wordt jaarlijks bijgewerkt met de meest recente gegevens en nieuwe gegevensstromen zodra deze beschikbaar komen.

Het Circularity Metrics Lab van het EEA omvat een breed scala aan maatstaven voor de transitie naar een circulaire economie. Dit initiatief richt zich op de niet-duurzame productie- en consumptiepatronen van kunststoffen, die aanzienlijk bijdragen aan afval, verontreiniging, klimaatverandering en andere milieueffecten.

Samen met deze nieuwe monitoringtool geeft de nieuwe EEA-briefing “The role of plastics in Europe’s circular economy” (De rol van kunststoffen in de circulaire economie van Europa) aan dat het verbruik van kunststoffen naar verwachting in Europa maar ook wereldwijd zal stijgen.

De briefing verzamelt gegevens uit verschillende bronnen om de huidige staat van de productie en consumptie van kunststoffen en de gevolgen daarvan voor het milieu en het klimaat te beoordelen. Ook worden strategieën verkend voor de overgang van Europa naar een circulaire economie voor kunststoffen. 

De thematische module over plastics ondersteunt de bijdrage van de EU aan de internationale inspanningen om de plasticvervuiling terug te dringen. Het Intergouvernementeel Onderhandelingscomité van de Verenigde Naties (INC) werkt aan een internationale, juridisch bindende overeenkomst om plasticvervuiling, met inbegrip van mariene verontreiniging, uit te bannen. Een cruciaal onderdeel van deze besprekingen is de instelling van robuuste monitoringmechanismen om de verbintenissen die in dat internationale proces uiteindelijk worden overeengekomen, te ondersteunen en te volgen.

Het Europees Thematisch Centrum voor de circulaire economie en het gebruik van hulpbronnen van het EEA heeft een ondersteunend verslag opgesteld waarin wordt gewezen op kennishiaten en verbeteringen op het gebied van gegevensverzameling en monitoring worden voorgesteld. Momenteel zijn de meeste gegevens over de productie en consumptie van plastic afkomstig uit de industrie, wat erop wijst dat er behoefte is aan een grotere betrokkenheid van overheidsinstanties.

Belangrijkste inzichten dankzij de tool voor het monitoren van plastics:

• De consumptie van plastic in Europa is hoog en zal naar verwachting groeien in overeenstemming met de verwachte toename van de wereldwijde productie van kunststoffen.
• De consumptie en productie van plastic hebben een negatieve invloed op het milieu en dragen bij tot de klimaatverandering. Er spoelt meer zwerfvuil aan op de Europese stranden, grote hoeveelheden microplastics komen in het milieu terecht en de toekomstige groei van het kunststofverbruik betekent dat de uitstoot van broeikasgassen in de waardeketen als gevolg daarvan waarschijnlijk zal toenemen.
• De circulariteit van plastic materiaal neemt langzaam toe. Toch zijn er bemoedigende trends: de mechanische recyclingcapaciteit neemt toe, de EU-export van plasticafval neemt af, de productiecapaciteit van bioplastics groeit langzaam, net als het gebruik van gerecycleerde kunststoffen.
• De ontwikkeling van een circulaire economie is van cruciaal belang om kunststoffen duurzamer te maken en is een centrale doelstelling van de EU in haar kunststoffenstrategie en recente wetgeving op het gebied van kunststoffen en maakt deel uit van de onderhandelingen over het VN-Verdrag om een einde te maken aan plasticvervuiling.