Odpady i zasoby materiałowe

Ta strona internetowa ma ograniczoną funkcjonalność przy wyłączonym javascript. Upewnij się, czy JavaScript jest włączony w twojej przeglądarce.

Strona Ostatnio modyfikowane 2016-06-03

Topics: Efektywne gospodarowanie zasobami i odpady

Gospodarka europejska opiera się na wysokim zużyciu zasobów. Obejmują one surowce (takie jak metale, minerały budowlane czy drewno), energię i grunty. Do głównych czynników stymulujących zużycie zasobów w Europie należą wzrost gospodarczy, osiągnięcia technologiczne oraz zmiana wzorców konsumpcyjnych i produkcyjnych. Około jedna trzecia zużywanych zasobów przekształcana jest w odpady i emisje substancji. Około czterech ton odpadów na głowę mieszkańca generują rocznie kraje członkowskie EEA. Co roku każdy obywatel Europy wyrzuca średnio 520 kg odpadów komunalnych i należy się spodziewać, że liczba ta wzrośnie.

Efektywne gospodarowanie zasobami i odpady

Menu

W UE-15 zużycie materiałów niewiele zmieniło się w ciągu ostatnich dwudziestu lat i pozostaje na poziomie około 15–16 ton rocznie na osobę. Jednak wielkość ta w poszczególnych krajach jest bardzo zróżnicowana i waha się od około 12 ton/osobę we Włoszech do 38 ton/osobę w Finlandii. Największy udział mają materiały budowlane, a następnie paliwa kopalne i biomasa. Efektywność wykorzystywania zasobów jest kilkakrotnie wyższa w UE-15 niż w nowych państwach członkowskich czy krajach Europy Południowo-Wschodniej. Prognozy na 2020 r. sygnalizują wzrost wykorzystania zasobów w UE.

Zwiększa się ono także w innych regionach świata. Częściowo przyczynia się do tego wzrost konsumpcji dóbr i usług w Europie, często opartej na zasobach pozyskanych z innych regionów.

UE zmierza do „poprawy efektywności zużywania zasobów w celu zmniejszenia ogólnego poziomu konsumpcji nieodnawialnych zasobów naturalnych oraz ograniczenia skutków zużywania surowców na środowisko poprzez wykorzystanie odnawialnych zasobów naturalnych w tempie nie przekraczającym możliwości ich regeneracji” (odnowiona strategia zrównoważonego rozwoju UE, 2006 r.)

Wysoki poziom konsumpcji zasobów w Europie wywiera presję na środowisko zarówno na tym kontynencie, jak i w innych regionach świata. Presja ta uwidacznia się w zubażaniu źródeł nieodnawialnych, intensywnym zużywaniu zasobów odnawialnych, transporcie, wysokim poziomie uwalniania substancji szkodliwych do wody, powietrza i gleb w kopalnictwie, jak również w produkcji, konsumpcji i wytwarzaniu odpadów. Ogólnie akceptowany jest fakt, że istnieją fizyczne granice stałego wzrostu wykorzystywania zasobów. Największy udział w wykorzystywaniu zasobów i wywieraniu presji na środowisko ma mieszkanie, żywienie i przemieszczanie się.

W zależności od sposobu zarządzania usuwanie odpadów może w wieloraki sposób oddziaływać na zdrowie i środowisko, w tym między innymi poprzez emisje do powietrza, zrzuty substancji do wód powierzchniowych i gruntowych. Odpady to również źródło strat zasobów naturalnych (takich jak metale i inne materiały nadające się do recyklingu czy na potencjalne źródło energii). Prawidłowa gospodarka odpadami sprzyja zatem ochronie zdrowia publicznego oraz wpływa na jakość środowiska poprzez ochronę zasobów naturalnych.

Największy strumień odpadów wytwarzanych w Europie pochodzi z budownictwa i wyburzeń oraz działalności produkcyjnej. Większość odpadów komunalnych w UE nadal trafia na składowiska (45%). Coraz więcej jednak jest poddawanych recyklingowi lub kompostowaniu (37%) bądź spalaniu z odzyskiem energii (18%).