Over afval en materiële hulpbronnen

In de EU-15 is het gebruik van materialen de afgelopen twee decennia weinig veranderd; het blijft ongeveer 15–16 ton per hoofd van de bevolking per jaar. Dit getal varieert echter aanzienlijk van land tot land, van ongeveer 12 ton per hoofd van de bevolking in Italië tot 38 ton per hoofd van de bevolking in Finland. Bouwmaterialen hebben hierin het grootste aandeel, gevolgd door fossiele brandstoffen en biomassa. Efficiëntie van het gebruik van hulpbronnen is in de EU-15 meerdere malen hoger dan in de nieuwe EU -lidstaten of in de landen van Zuidoost Europa. Vooruitzichten tot 2020 wijzen erop dat het gebruik van hulpbronnen in de EU zal blijven stijgen.

Gebruik van hulpbronnen neemt ook toe in andere regio's ter wereld. Dit is deels te wijten aan de toegenomen consumptie van goederen en diensten in Europa, vaak gebaseerd op uit deze andere regio's afkomstige hulpbronnen.

De hoge consumptie van hulpbronnen in Europa is belastend voor het milieu, zowel in Europa als in andere regio's ter wereld. Deze belasting bestaat onder meer uit uitputting van niet-hernieuwbare hulpbronnen, intensief gebruik van hernieuwbare hulpbronnen, transport, hoge emissies aan water, lucht en grond door mijnbouwactiviteiten en productie, consumptie en afvalproductie. Algemeen wordt erkend dat er fysieke limieten bestaan aan de voortdurende toename van het gebruik van hulpbronnen. Wonen, voedsel en mobiliteit hebben het grootste aandeel in gebruik van hulpbronnen en belasting van het milieu.

Afhankelijk van de manier waarop ermee wordt omgegaan, kan afvalverwerking een aantal gevolgen hebben voor de gezondheid en het milieu, inclusief emissies aan lucht, oppervlaktewater en grondwater. Afval vertegenwoordigt ook een verlies van natuurlijke hulpbronnen (zoals de metalen of andere recyclebare materialen die het bevat, of het potentieel ervan als energiebron). Goed afvalbeheer kan daarom de volksgezondheid en de kwaliteit van het milieu beschermen en tegelijkertijd bijdragen aan het behoud van natuurlijke grondstoffen.

De grootste afvalstromen in Europa zijn afkomstig van bouw- en sloopwerkzaamheden en van productieactiviteiten. Het grootste deel van het afval in Europese gemeenten wordt nog altijd naar de vuilstort gebracht (45%). Steeds meer gemeentelijk afval wordt echter gerecycled of gecomposteerd (37%), of verbrand voor de opwekking van energie (18%).